Dat is wel heel bijzonder nieuws: Lenbrook komt met een eigen MQA muziekstreamingdienst. Zit daar iemand op te wachten?
Geplaagd door onduidelijkheden ging MQA uiteindelijk op de fles. De belangstelling en bekendheid bij het grote publiek voor de compressietechniek was nihil. Feitelijk werd het alleen door Tidal grootschalig ingezet, maar dat avontuur is inmiddels ook voorbij. Toen Lenbrook MQA overnam, wist niemand dan ook wat er nog aan de pr-technisch gefaalde technologie te redden viel. Toch ziet die nieuwe eigenaar blijkbaar brood in het geheel. Getuige het feit dat ze hebben laten weten een MQA muziekstreamingdienst op te gaan zetten.
Zijn er voordelen?
An sich klinkt het op papier mooi, wat de mogelijkheden van MQA betreft. Zo is er de beloofde ‘studiokwaliteit’ en de enorme bandbreedtebesparing die het bestandsformaat biedt. Daarvoor wordt stevige compressie toegepast, die volgens de maker verliesvrij is. Precies die claim leidde al snel tot heftige discussies en bleek uiteindelijk simpelweg niet waar te zijn. Een ander nog groter probleem is, dat het een gesloten bestandsformaat betreft. Niet iedereen mag het dus zo maar implementeren en gebruiken. De IT-wereld heeft in de afgelopen decennia z’n lessen wel geleerd wat gesloten en gepatenteerde bestandsformaten betreft. Gaat een fabrikant op de fles en is er geen overname, dan verwijnt alle informatie rondom de opbouw van een bestandsformaat ook razendsnel. Nu is dat in geval van een streamingdienst een wat minder zwaarwegende reden natuurlijk. Maar het gesloten karakter leidt ook tot een ander probleem.
Royalties
Fabrikanten moeten royalties betalen om MQA in hun apparatuur te mogen gebruiken. Voor een bij het grote publiek nagenoeg onbekend bestandsformaat is dat een nogal zinloze actie. De fabrikanten die MQA op hun apparatuur aanbieden zitten vaak in het net wat hogere prijssegment. Daar maakt een paar Euro minder op de uiteindelijke verkoopprijs niet bijster veel uit. Maar de hamvraag is natuurlijk: wie zit er nou op wéér een nieuw bestandsformaat te wachten? Er is inmiddels meer dan genoeg om uit te kiezen, zowel écht lossless als lossy. Elk van die bestandsformaten heeft zich allang bewezen en is bekend bij veel meer mensen.
FLAC is de toekomst
Probleem is en blijft bovendien dat MQA wederom in de markt gezet wordt als ‘studiokwaliteit’. Terwijl er vanzelfsprekend geen bit verschil zit of hoort te zitten tussen MQA en bijvoorbeeld een PCM-bestand of FLAC. Laatstgenoemde is zelfs een volledig verliesvrij compressieformaat, terwijl er bij MQA wel degelijk een vorm van – weliswaar heel milde – lossy compressie wordt toegepast. Daarnaast leerde de ervaring dat MQA-tracks vaak gemasterd werden om ze ‘zo lekker mogelijk’ te laten klinken. Die reputatie is niet echt makkelijk uitwisbaar vanzelfsprekend. Het open en transparante FLAC leent zich vanzelfsprekend veel beter voor lossless streamen.
Kortom
Tenzij de beoogde muziekstreamer een wel heel bijzonder en uniek aanbod weet te presenteren qua inhoud en (of) qua extreem scherpe prijsstelling heeft streamen in MQA puur en alleen om MQA weinig zin. Het overgrote deel van de potentiële luisteraars zal weinig zin hebben om gecertificeerde MQA-apparatuur aan te schaffen om überhaupt in de beoogde hogere kwaliteit te kunnen luisteren. Zeker niet in dit geval, waarbij de massa het begrip MQA niets zegt, en de ingewijden weten dat het geheel wat omstreden is. Waarmee dit avontuur Lenbrook wel eens heel veel geld zou kunnen gaan kosten.
Beste Ronald,
In je artikel zitten enkele fundamentele fouten over MQA. Ten eerste spreek je jezelf tegen door te zeggen dat MQA ‘stevige compressie’ toepast, maar later noem je deze ‘mild’. Dit klopt niet. Voor frequenties onder 48 kHz wordt MQA 100% lossless gecomprimeerd met MLP (Meridian Lossless Packing), wat betekent dat er geen informatie verloren gaat. Alleen in de onhoorbare frequenties boven 48 kHz wordt gebruik gemaakt van lossy compressie om bestandsgrootte te verkleinen, zonder hoorbare kwaliteitsvermindering.
Daarnaast noem je MQA een nieuw formaat, terwijl het in feite een FLAC-bestand is dat aangepast is door middel van digitale resampling en compensatie voor tijdsdomeinfouten. Het is dus nog steeds verpakt in het FLAC-formaat. Jouw bewering dat er geen bitsverschil zou moeten zijn tussen MQA en een standaard PCM-bestand is daarom ook onjuist. MQA corrigeert namelijk voor fouten in het tijdsdomein die tijdens het opnameproces zijn ontstaan, waardoor het bestand intrinsiek verschilt van een gewone FLAC.
Je opmerking dat MQA-tracks gemasterd worden om “lekker” te klinken, is een verkeerde voorstelling van zaken. MQA gaat juist om het herstellen van de oorspronkelijke studiokwaliteit door middel van deblurring, niet om remastering in de traditionele zin van het woord. De focus ligt op het minimaliseren van tijdssmeervervorming die tijdens opname en mastering optreedt, en niet op kunstmatige verfraaiing van het geluid.
Kortom, je conclusies over MQA, compressie en mastering missen belangrijke technische nuances, wat ertoe leidt dat je artikel een onjuist beeld schetst van wat MQA werkelijk doet.
Groet,
Peter
Helemaal waar, en wav blijft gewoon echt het beste. Muziek is een belevenis en just dat gaat verloren bij compressie, en dan is mqa de betere.
Inderdaad een opvallende keuze om het opnieuw te proberen.
Gezien de ‘ontmaskering’ ervan vraag ook ik mij af wie hier nog trek in heeft.
Overigens is bij Tidal nog lang niet alles MQA-vrij, ik zie het nog veel langskomen.