Inleiding
Inhoud
Er zijn producten waar je direct een connectie mee hebt. En er zijn producten waar dat gewoon tijd kost… als het al gebeurt. De Innuos ZEN behoort tot de tweede categorie. Het is een product waardoor we bijna een kale plek hebben gekregen achter het oor. Laten we dat eens toelichten, want er zijn meerdere redenen!
Uw auteur heeft sterk het gevoel dat hij straks een heleboel boze tongen gaat losmaken. Maar goed: dat hoort bij het vak. Maar laat voor nu de rotte tomaten even liggen s.v.p.
Om maar met de deur in huis te vallen: we hebben héél erg lang zitten nadenken over het nut van de Innuos ZEN. Waar past dit product nu in het rijtje van een hifi-systeem? De Innuos ZEN is namelijk een beetje een gek product. De ZEN is weliswaar technisch knap in elkaar gezet. En ja: Innuos heeft er overduidelijk goed over nagedacht, maar desondanks is een paar dingen maf aangepakt.
Anyway: voordat we alles verklappen… laten we eens een schets maken en zaken gaan nuanceren. Want dat is wel nodig… dat verdient Innuos én ook de ZEN.
Servers enzo
Volgers van het platform – dank voor de loyaliteit! – weten dat we bij Alpha Audio het niet schuwen om lastige onderwerpen te behandelen. Netwerkspullen, kabels… we proberen altijd tot de bodem te komen én te verklaren waarom iets wel of niet werkt. Dat maakt het werk ook interessant. Nietwaar?
Bij streaming audio zijn er veel producten en schakels bijgekomen in de hifiketen. Denk aan een datanetwerk en ook fysieke opslag van muziek waar soms ook mediasoftware voor nodig is om het naar de streamers te krijgen. Denk aan een systeem als ROON waar een ‘server / core’ nodig is voor het aansturen van de ‘endpoints / spelers’.
ROON heeft ter ondersteuning van de Core-software zijn eigen Nucleus-server. Een product dat de eindgebruiker helpt door de server plug and play te maken. Silent Angel heeft zijn Rhein en zo zijn er nog wel meer ‘server’-producten. Van betaalbaar tot extreem prijzig.
Waarom bestaat de ZEN?
Wat heeft het voorgaande verhaal over servers te maken met de ZEN? Nou: de ZEN is een server. Het is de bedoeling dat u uw muziek op de ZEN plaatst. Spelers kunnen vervolgens de muziek spelen vanaf de ZEN. Ook accounts van Qobuz en Tidal kunt u toevoegen aan de ZEN om vanuit de Sense-app muziek te streamen vanaf deze diensten.
We maken even een kleine stap terug om zaken in een context te plaatsen. Innuos heeft namelijk zijn eigen besturingssysteem ontwikkeld (InnuOS). De server en spelers draaien op dit besturingssysteem wat in feite een gemodificeerd SqueezeOS is. Prima; niets mis mee. In feite is ROON ook een gemodificeerde versie van Linux. Maar laten we daar niet op ingaan.
Het bijzondere aan de Innuos ZEN is dat het in meerdere modi kan werken. Zo kan de ZEN ook als ROON-core fungeren én UPnP ondersteunen. Kortom: het is een drie in één product: InnuOS, ROON en UPnP. Handig voor wie meerdere apparaten in zijn netwerk heeft…Toch?
… Ja en nee, want het is niet mogelijk streams vanaf Tidal en Qobuz te streamen naar UPnP-clients. Dat kan alleen naar Innuos streamers. Of via Roon naar Roon endpoints natuurlijk… maar je kan niet Roon en InnuOS tegelijk gebruiken. Dat is dus een gevalletje: óf / óf… Beetje jammer wel. We hopen dat het mogelijk wordt om via de ZEN Tidal en Qobuz te gebruiken op UPnP clients.
U ziet waarschijnlijk al waar we naar toe gaan… de vraag is: voor wie is deze chique server nu? In feite voor mensen met Roon-producten. Of mensen met Innuos streamers. Maar niet zozeer voor de rest van de markt. Want dan is deze ZEN-server gewoon eerlijk gezegd niet zo handig. Tenzij ze dus meerdere online diensten óók naar andere UPnP clients kunnen streamen.
Alles op één schijf!
De Innuos ZEN is dus primair een media server. Dat betekent dat alle muziek die u hebt, op de ZEN komt te staan. Er zijn servers met 1, 2 en 4TB harde schijven, of SSD’s tot zelfs 8TB. Dat moet écht genoeg zijn voor praktisch iedereen.
We hebben het met Innuos gehad over de enkele schijf in de ZEN. Wij vinden het een risico in verband met dataverlies. Schijven gaan gewoon stuk. De vraag is niet óf, maar wanneer.
Dat is de reden dat we een NAS hebben staan waar alle muziek op staat. Gaat er een schijf stuk, dan is er niets aan de hand. Nu is RAID geen backup, maar feit is wel: als er een schijf stuk gaat, bent u niet in één klap alles kwijt. Bij de ZEN zou dat desastreus zijn, aangezien er dus geen mirror of andere vorm van RAID-beveiliging aanwezig is: alles staat op die ene schijf.
Nu moeten we niet overdrijven, want de ZEN heeft wel een back-up mogelijkheid. Echter is die handmatig. Ze zijn gelukkig wel bezig met een geautomatiseerd systeem wat ook naar een NAS kan back-uppen. Dat vinden we een heel goede en eigenlijk cruciale toevoeging. Zeker gezien het feit dat bijna niemand zelf denkt aan het maken van back-ups.
Ik was altijd sceptisch t.a.v. ‘stille’ servers en dure streamers. Tot vanochtend toen ik een gebruikte Zen mk3 ontving. Tijd geleden had ik de zen mini mk3 al gehad met LPSU. Hoewel dat goed klonk, was ik nooit echt onder de indruk. En ik hoorde ook niet heel veel meer door de LPSU. Eerlijk gezegd heb ik die niet serieus A/B getest.
Afgelopen maanden speelde ik met een Pulsemini met de interne dac, omdat ik van set wisselde en mijn Integrated(met dac) vervangen heb met een Gato amp 150 voor de Dynaudio Heritage. De Pulsemini dac is ok maar klinkt 2D met de data op een Synology.
Toen ik de Zen installeerde zat Roon al ingesteld. Spelend met de Pulsemini achter de Zen, viel gelijk het 3D effect en de rust op. PLaatsing en diepte was ook gelijk duidelijk. En dat met een basic dac vd Pulse. Ik voel gelijk meer betrokkenheid om weer door de muziekcollectie heen te gaan. Dat belooft wat als mijn backorder vd Ferrum Wandla eindelijk geleverd wordt!
overigens is de Ifi lan isilencer ook een aanrader. Dat geeft me meer vertrouwen over de waarde van een goed netwerk. Maar er zijn genoeg critici die de dure routers afdoen als snake oil. Wat denken jullie?
Ik denk dat je switch bedoelt in plaats van router? Zie: https://alpha-audio.net/nl/review/een-very-deep-dive-in-netwerkswitches-luisteren-en-meten/
Klopt Martijn! Kan ik daaruit concluderen dat de Netgear GS108E heel dichtbij de Meraki komt? Of is de Meraki nog steeds een goede investering vanwege de mogelijke upgrades?
Meraki gaat wat verder.
Hoi Cedric,
”3D effect en rust” maar ook geweldige dynamiek! Ik neem aan dat je muziek van de SSD in de ZENmk3 naar de PULSEMini speelt? De winst komt voornamelijk van de ZENmk3 en nauwelijks van de PULSEmini. Je kunt de ZENmk3 net zo goed direct via de USB aansluiten op je DAC, tenzij je nieuwe DAC een van de PULSEmini’s SPDIFs nodig heeft. INNUOS on board USB is de beste connectie, in de ‘oudere’ ZEN en ook de splinternieuwe PULSE serie.
Maar er is nog beter (en duurder 🙁 ) : je zou na de ZENmk3 een PHOENIXusb kunnen toevoegen voor een nog betere geluidskwaliteit en ervoor een PHOENIXnet dan is het helemaal het beste wat met INNUOS mogelijk is.
Mijn advies: houdt de ZENmk3 en verkoop de PULSEmini.
* Spelen vanaf SSD klinkt altijd beter dan streamen van TIDAL of QOBUZ.
* USB is de beste connectie.
* En probeer zonder Roon.
Eens dat spelen vanaf een interne schijf vaak net even beter is. Ik speel voornamelijk mn eigen cd rips. Die masters zijn vaak beter dan de nieuwere ‘remasters’ die gestreamd worden.
Absoluut waar, Jaap. High-resolution remasters kunnen identiek zijn aan de 44/16 FLAC-bestanden. Om snel een 44/16 rip te vergelijken met een 96/24 versie (of hoger) van hetzelfde album, kun je bijvoorbeeld MusicScope-analyse gebruiken. Het is vaak niet nodig om meer uit te geven.
Maar wanneer je naar WAV ript, is er geen decompressie nodig, en sommige mensen kunnen dit horen. Voor mij is de INNUOS-serie een goed voorbeeld van hoe WAV CD-rips op een lokale SSD het beste kunnen klinken.
Met hun streaming PULSE serie, waar ze zich in 2023 meer op richten, verlies je het voordeel van een lokale SSD (CD-rips), maar met een goede SSD-buffer, uitstekende voeding en een verbeterd netwerk (bij mij PHOENIXnet + goede Ethernet kabels + isolatie 🙂 kom je een heel eind en is het verschil tussen streamen en lokaal soms nauwelijks hoorbaar.
Eens
Hoi Jaap,
”het is niet mogelijk streams vanaf Tidal en Qobuz te streamen naar UPnP-clients”.
Ik kan met mijn ZENith zonder probleem Tidal streamen naar ”UPnP servers” en SONOS speakers. Dit zou moeten werken.
Check onder SETTINGS > SYSTEM UPDATE of de laatste versie 2.4.7 is geinstalleerd. Je kunt ook proberen SETTINGS > UPnP > Sense UPnP integration een keer aan en uit te zetten en/of hetzelfde voor de UPnP functie.
CONTACT support in hetzelfde menu is super behulpzaam. Mocht je hulp aangeboden krijgen vraag dan meteen of Nuno Vitorino binnenkort een PULSAR beschikbaar heeft voor ALPHA-audio ;-).
We hebben contact gehad met de technicus. Het kán in theorie in een andere modus: Sense UPnP.
“Perhaps what you mean is that you can’t use the Sense App with UPnP streamers? In fact you can – with limitations. On UPnP Settings you have the option to use Sense UPnP instead of Native UPnP. When using Sense UPnP you can stream TIDAL/Qobuz to streamers directly from the Sense App. This allows the Sense App to see UPnP Streamers as native players. We have a profiles for some streamers as unfortunately UPnP is not that universal…”
Inderdaad. Sense UPnP en spelen over USB naar de DAC voor de beste geluidskwaliteit. Dat werkt altijd. Indien je over Ethernet van de ZENmk3 naar een UPnP enpoint streamt heb je in theorie mindere kwaliteit.
Maar als je switch bv. een PHOENIXnet is trekt dat behoorlijk bij. Dan kan streamen van Tidal en Qobuz goed klinken als de NAS en zelfs goed als de SSD. Alledrie goed maar ieder op zijn eigen manier, kwestie van smaak.
Over het algemeen blijft de volgorde met de PHOENIXnet :
SSD, NAS , streamen (minst goed).
Haal de switch er uit en SSD klinkt altijd beter, laat hem er in en zelfs de lokale files van SSD klinken iets beter. Het vermogen van de PhoenixNET om een aanzienlijke hoeveelheid elektrische ruis te elimineren uit een reeds hoogwaardige server is indrukwekkend niet alleen als je streamt.
Bedankt voor de tekst en fijn dat jullie aandacht besteden aan INNUOS. De ZENITH MK3 is een verbeterde versie van de hier geteste ZEN (MK3) met een aparte voeding voor het moederbord, de SSD en de USB-aansluitingen. En dat hoor je!
Beide werden in 2018 uitgebracht en zijn nog steeds uitstekend. Ook het topmodel was en is nog steeds de Statement, met een voeding in een aparte behuizing; even groot als de streamer zelf. Overigens zijn alle INNUOS-voedingen ontworpen door Sean Jacobs, een van de besten in het vak. Het zijn ‘extreem energiezuinige streamers’, wat de geluidskwaliteit ten goede komt. De ‘USB-uitgang’ kan eventueel nog verbeterd worden met de INNUOS PhoenixUSB.
Het rippen van cd’s kan worden ingesteld naar het FLAC- of WAV-formaat; het laatste zou beter moeten klinken zonder compressie.
In 2023 heeft INNUOS de PULSE en PULSAR uitgebracht, die geen SSD en geen cd-ripper meer hebben en uitsluitend zijn ontworpen voor streaming. De PULSAR heeft een apart geregelde voeding voor: 1) het besturingssysteem op APacer SLC-geheugen, 2) de ‘USB-uitgang’ met een modulaire reclocker die op verzoek kan worden vervangen (in 2024), en 3) het moederbord.
De INNUOS Sense APP wordt door gebruikers zeer gewaardeerd vanwege de perfecte integratie van je volledige muziekbibliotheek op SSD, NAS en TIDAL/QOBUZ.
Ik begrijp dat jullie druk bezig zijn met onder andere streamers, maar ik raad ten zeerste aan om de nieuwste INNUOS PULSAR te testen.
Veel succes!
Paul
Ik denk dat de ZEN een betere UPnP server heeft. De icoontjes in de BubbleUPnP app lijken verdacht veel op de icoontje van het software programma AssetUPnP. Ik weet uit ervaring thuis dat AssetUPnP (ook op een Synology NAS) veel beter klinkt dan de UPnP server van Synology zelf. Dat komt doordat ze een andere codec library gebruiken, dus de software die MP3, FLAC, etc. bestanden omzet naar een audio stream.
Zeker als je AssetUPnP instrueert om alles al om te zetten naar PCM (met een .WAV wrapper) klinkt het beter op de streamer. Dat kan je met de Synology server ook doen, maar dat staat niet standaard aan. En dan nog klinkt de Synology Media Server minder goed dan AssetUPnP.
Klopt, de UPnP server is AssetUPnP. Maar als je over UPnP streamt met de Sense App & Default UPnP profile is het maximaal 16-bit/48kHz. De USB out doet het beter.
Dat verklaart veel.
Waarom zou Innous dat zo instellen? Dat is je eigen product mank maken.
Als je de screenshots ziet in de review, dan zie je dat de BubbleUPnP app is gebruikt, niet de Sense app.
Het zou kunnen dat als gebruikers UPnP streamen ze dat over ethernet of wifi doen. Om te verkomen dat de stream onderbreekt met wifi wordt een maximum ingesteld (dat voor ethernet niet nodig zou zijn).
Er zijn wel een paar UPnP specifieke profielen aanwezig (naast Default en Bubble), mogelijk laten die over een hogere resolutie spelen? Het nadeel van UPnP is dat het een een hele ruime ”standaard” is.
Zoals opgemerkt loopt alles via LMS / squeezelite. Je kunt dit zien, aanpassen en wijzigen (als je weet wat je doet!) via : (INNUOS ip) :9000/Default/settings/index.html
MBT de opmerking over verschil in geluids kwaliteit (UPnP vs ZEN) werd de Synology NAS stream vergeleken met de output van de ZEN maar met hetzelfde file vanaf de locale SSD?
De INNUOS gebruiker kan kiezen voor:
1) Sense UPnP integration (Use the Sense App to browse and play music on your UPnP-compatible streamers)
2) Native UPnP integration (Use your UPnP streamers recommended app to browse and play music. This will enable AssetUPnP as the UPnP Server on your system)
Martijn,
In het INNUOS – Logitech Media Server (LMS) menu kun je onder > plugins > UPnP/DLNA bridge menu ondermeer de ”sample rate” setting veranderen (44.1 – 768). Ik ben benieuwd wat voor jou de optimale instellingen zijn?
Dag Paul. Ik ben een beetje de weg kwijt in de applicaties die kennelijk aan elkaar geregen worden.
Ik gebruik zelf Asset UPnP als server, deze draait op een Synology NAS. Het enige wat ik doe is Asset alle files die van de harde schijf van de NAS worden gelezen naar WAV laten omzetten, dat gebeurt on-the-fly.
Asset ziet zelf wel in welke bitrate de files zijn opgeslagen en serveert ze ook in die bitrate uit naar de streamer via het netwerk. Ik upsample en downsample niet.
Sorry voor de verwarring, dat was niet de bedoeling. Het is heel simpel. Zoals jij kiest voor AssetUPnP voor de duidelijk hoorbare betere kwaliteit, kozen INNUOS servers (en bv. ook Antipodes Servers) voor LMS oftewel Squeezelite als hun besturingssysteem. Daar zie je als gebruiker niets van want elke fabrikant maakt in principe zijn eigen bedienings software en interface.
Muziek afspelen:
* Na het verbinden met de Innuos-server, zou je alle muziek die is opgeslagen en verbonden met de Innuos-server moeten kunnen zien via de INNUOS Sense app (of via de LMS-software).
* Gebruik een compatibel apparaat om toegang te krijgen tot de INNUOS-server en muziek af te spelen (bv ook BubbleUPnP).
* Je kunt de LMS-software ook bedienen en fine tunen via een webinterface (bv. INNUOS ip :9000/Default/settings/index.html) of via specifieke apps die beschikbaar zijn voor verschillende platforms.
Wat mij fascineert is de betere geluidskwaliteit van de INNUOS servers, dat jullie duidelijk konden horen met dezelfde server. En dat is geen toeval, het is controleerbaar en de servers zijn ontworpen en afgesteld om zo goed te spelen.
https://innuos.com/kb/connecting-network-streamers-sense-upnp/#:~:text=UPnP%20profiles%20are%20configuration%20sets,the%20majority%20of%20Network%20Streamers.
Ik was nieuwsgierig, zelf heb ik een MELCO N 1A, maar de backup is dus niet veel beter geregeld. De Melco heeft een externe harde schijf waar ik zeer regelmatig op draai. Alleen moet je de interne hardeschijven wel in een RAID laten staan. want anders wanneer je anders een backup wilt maken, loop je het risico alles kwijt te zijn, omdat de backup blijft hangen, en dan…
Om die heb ik van de backup schijf nog backup gemaakt. lijkt omslachtig, maar je loopt dan geen risico meer.
zijn deze twee machines in geluid te vergelijken? de Melco klinkt fantastisch.
Ik ken de Melco niet… dus kan daar niet zoveel over zeggen.