We krijgen nog weleens wat vragen over bi-amping en bi-wiring. Wat zijn de verschillen en heeft het wel nut? Wij leggen het in de onderstaande video in het kort uit.Â
Er zijn heel wat lezers die vragen hebben rondom de werking en het nut van bi-wiring en bi-amping. Hoe kan het nou dat een extra speakerkabel een hoorbaar verschil maakt? Of waarom zou meer vermogen beter zijn als ik toch niet hard draai? Goede vragen. Ons advies direct: laat uw oren beoordelen…
Bi-wiring
Met bi-wiring kunt u twee paar luidsprekerkabels gebruiken. U bekabeld vanuit één eindversterker dus dubbel naar een luidspreker. Dat kan met bijvoorbeeld een versterker die een A en B-groep heeft. Of een mono-eindversterker met dubbele terminals. Het kan ook vanuit één setje terminals, maar dat is minder handig, omdat je dan behoorlijk moet ‘proppen’.
Bi-wiring kan als voordeel hebben dat er minder interferentie ontstaat in de kabel. Wij hebben gemerkt dat het met name voordelen heeft bij goedkopere kabels. Duurdere kabels zijn veelal zo goed ontworpen dat het niet echt voordelen biedt dubbel te bekabelen. Het is mogelijk twee verschillende kabels te gebruiken, al zijn we nooit zo van het mengen van merken en typen. Er kan een gekke inbalans ontstaan.
Overigens heeft lang niet elke speaker de mogelijkheid om te bi-wiren of bi-ampen. Onze referentie-speaker – de Focal Sopra No1 – laat het niet toe. Bowers & Wilkins vaak wel. En daar heeft het zeker voordelen.
Of bi-wiring – of tri-wiring: drie kabels voor hoog / mid / laag – voordelen biedt, is compleet afhankelijk van de kabels en speaker. Probeer het dus zeker uit voordat u een extra setje speakerkabels koopt.
Bi-amping
Bi-amping wil zeggen dat u een aparte versterker voor het midden / hoog en het laag gebruikt. Bij Tri-amping gebruikt u een aparte versterker voor het hoog / midden en laag. Dus drie versterkers per kant. Of drie stereoversterkers.
Het voordeel van bi-, of tri-amping mag duidelijk zijn: meer vermogen en een scheiding van signalen voor hoog, midden en laag. Dit is overigens anders dan actief filteren! Er zit nog steeds een filter in de luidspreker die het muzieksignaal uit elkaar moet trekken. Elke kabels transporteert dus nog steeds een compleet muzieksignaal. Echter: de feedback vanuit de speaker naar de versterker wordt per versterker apart afgehandeld. En er is natuurlijk meer vermogen beschikbaar.
Bi-amping heeft duidelijk meer voordelen dan alleen bi-wiring. En het is in bijna alle gevallen wel beter dan single-amping: meer dynamiek, meer ruimte… meer controle. Echter: het is ook vele malen duurder dan bi-wiring.
Video bi-amping en bi-wiring
Geluidtechnisch ben ik een leek. Ik heb alleen mijn oren en mijn smaak. Omdat ik de mogelijkheid wilde uitproberen heb ik 1 luidsprekerbox aangesloten met bi-amping. Ik heb wel een iets dikker snoer gebruikt (2,5 mm koper). Het verschil met de andere box is duidelijk merkbaar. Meer dynamiek. Helderder. Het hoog is beschaafder. Minder schel. De bas is ook duidelijker aanwezig. Ik was van plan naar een subwoofer om te kijken maar dat idee laat ik varen. Voor mij voegt bi-amping dus iets toe aan mijn muziekbeleving 🙂
Dag Ed,
Fijn om te horen. Ik heb het zelf nog nooit getest maar ga er eens voor kijken.
Vriendelijke groeten
Geoffrey
Ik heb wellicht een domme vraag.
Ik heb een musical fidelity eind versterker PRX.
Deze kan ik volgens de beschrijving bi ampen, maar ik heb zelfbouw speakers met alleen maar 2 aansluitingen. Kan je hier toch bi ampen op aansluiten.
Bi-ampen is zinvol, ik vind het geluid natuurlijk en ontspannen erdoor geworden. Daar zocht ik jarenlang na, en door die set luidsprekers waar 4 aansluit terminals op zitten was het prijs.
Het is zoals veel reacties vertellen een smaak ding.
Ik wil in ieder geval nooit meer zonder een bi-amp instelling.
Ik maak inderdaad gebruik van versterking van 1 type en dat van 1 merk. De kabels zijn ook van 1 merk en soort.
Het mixen van een ratjetoe aan audiomerken en systemen is voor mij dan ook geen keuze.
Een subwoofer is verboden! Die verstoord de ballans.
Deze opstelling lijkt mij wel erg spannend.
Vier top versterkers met klasse A of klasse A/B, daar twee 2 weg vloerstaanders op aansluiten, en een set 3 weg monitor luidsprekers net erachter voor extra diepte in het geluidsbeeld.
Een
Beste Jaap,
Voor de volledigheid van jouw verhaal: er zijn twee soorten bi-amping mogelijk: horizontaal en verticaal.
In het geval van horizontale bi-amping gebruik je één stereo versterker voor het laag en de andere voor het hoog.
In het geval van verticale bi-amping gebruik je een stereo versterker voor links en een voor rechts.
Natuurlijk kun je ook nog bi-ampen met monoblokken of een multikanaals versterker.
Op mijn oude set heb ik de hoorbare stap van single naar bi-wiring gemaakt. Op de huidige set heb ik de versterkerzijde van de (aparte) kabels gesplitst en worden ze nu voor bi-amping ingezet. (Linn AV5125dynamik)
Vanwege de twee verschillende sets, kan ik dus niet zeggen welk van de twee meer verschil maakt volgens mij heb je met bi-amping automatisch ook de voordelen van bi-wiring te pakken. 🙂
Uiteraard bepaald degene die de kabels beoordeeld wat hem/haar het beste bevalt. ‘Beter’ is geen absolute gegeven en hangt sterk af van de perceptie van de luisteraar. Voor de geringe meerprijs zou ik deze ervaring niet overslaan. Bij populaire Audioquest modellen Rocket, Flat Rock en Tree is er zelfs geen meerprijs voor bi-wire tov single wire.
Ik heb in een ver verleden mijn toen nog in het bezit zijnde Linn AV5140 speakers tri-amping gebruikt met 3 identieke Linn LK-100 eindversterkers wat resulteerde in een toen heel wat betere weergave. Alles viel een beetje op zijn plaats qua kunnen van de speakers. Ook natuurlijk alle andere varianten zoals bi-wiring met één eindtrap wat ook een subtiele verbetering gaf en met de tijd dus geëindigd met tri-amping.
Nu de technieken een stuk zijn verbeterd gebruik ik nu een enkele geïntegreerde versterker van Naim (de Supernait 2) en dat geeft met mijn Neat SX5i een fantastische weergave. Nog geen bi-wiring of bi-amping geprobeerd maar wie weet. Eerst nog maar even zo genieten.
Mijn huidige set presteert dus vele malen beter dan de Linn set maar er zit wel wat jaartjes tussen dus niet een geheel eerlijke vergelijking maar ben nog wel benieuwd of het met mijn huidige set ook zo’n verschil zal maken.
Interessant artikel wat je hier weer neer gezet hebt Jaap.
Dag Nick. Dank voor je vriendelijke woorden.
Ik probeer regelmatig bi-wiring of bi-amping. Wij hebben de luxe altijd genoeg kabels en versterkers in huis te hebben.
Mijn ervaring met bi-wiring is wisselend. Met bi-amping is altijd wel een positief verschil hoorbaar. Mits de versterkers matchen natuurlijk.
Inderdaad dat de versterkers matchen is crusiaal. Dat heb ik destijds wel gemerkt toen ik met mijn oude set een niet matchende eindtrap uitprobeerde om te bi-ampen. Wat een verschil was het toen ik later de luxe had om exact dezelfde eindtrap te kunnen testen waarna ik direct verkocht was. Tsja, elk voordeel heeft zo zijn nadeel 😉
100%!
Er is mij verteld dat bi-wiring helpt om de interferentie van het laagfrequente gedeelte op het midden en hoogfrequente deel van het wisselfilter te verminderen. Voorwaarde is dan wel dat de dempingsfactor van de aangesloten versterker hoog genoeg is anders loopt de interfererende stroom alsnog via de andere kabel naar het midden en hoogfrequent filter en werkt het niet. Bi-Wiring is blijkbaar nog steeds populair want gerenommeerde luidsprekerfabrikanten als B&W en Piega voeren nog steeds hun topserie uit met Bi-Wiring aansluitingen.
Ha Bert,
Dat doen ze omdat de markt er om vraagt, niet omdat ze dat perse zelf willen aanbieden, of nodig vinden. In mijn top Revel luidspreker handleiding staat gewoon dat bi-wiring niet nodig is, maar ze bieden de mogelijkheid wel aan uit concurrentie overwegingen.
Dat vindt ik iets te kort door de bocht. Met een topinstallatie is het verschil wel merkbaar. Het is vaak een smaakkwestie dus gewoon uitproberen. Onderschat ook niet dat er genoeg audiofielen zijn die dankbaar gebruik maken van Bi of Three Amping met een duidelijk merkbaar verschil. De mogelijkheid om te kunnen tunen met kabels en versterkers kan nog wel eens bepalend zijn voor de keuze van het luidsprekermerk of type.
Erg vreemd dat als een fabrikant het niet nodig vind het toch aanbied uit concurrentie overwegingen. Zoals Bert Hopman al schreef, kwestie van uitproberen en je eigen bevindingen en mening vormen. Is een stuk betrouwbaarder dan welk ander oordeel dan ook. Voor jou dan. Wat dan iemand anders vind of hoort is in mijn ogen niet relevant.
Er zullen best verschillen zijn, maar die zijn niet per definitie beter, Wat Jaap schreef is mins inziens waar; ‘koop betere kabels’. En daarbij: vanuit marketing oogpunt is het niet echt verstandig om geen bi-wiring aan te bieden als de concurrentie dat wel doet. Hei is goed om te weten dat producten niet alleen op grond van de beschikbare technieken ontwikkeld worden, maar ook op basis van andere gronden, zoals vraag, mode en concurrentie aspecten. Zo worden er tegenwoordig slanke speakers op de markt gebracht, omdat daar vraag naar is.
Dat er verschillen kunnen zijn die bijvoorbeeld niet beter zijn ben ik het volledig met je eens. Dat is ook wat Jaap in zijn verhaal uitlegt dat er wel een match moet zijn met de versterkers welk gebruikt worden bij bi-amping. Ook zijn er versterkers genoeg op de markt te vinden waar je mee kunt bi-wireren maar die daarmee slecht presteren.
Waar ik het gedeeltelijk mee eens ben met je is dat hi-fi fabrikanten met de mode mee gaan. Ja, daar zijn er wel voldoende van maar ook voldoende, vooral Engelse, die daar echt niet in meelopen. Veel merken hebben hi-end apparaten waarin er minimaal 10 jaar zo goed als niets is veranderd. Een voorbeeld daarvan is Naim die nu wel met de nieuwe Uniti lijn meegaat maar de rest van hun lijn is nog steeds onveranderd. Ook zijn er erg veel speakers te vinden die echt top of the bill zijn maar op zijn zachts gezegd vrouwonvriendelijk zijn.
Wel zijn er steeds meer merken die inderdaad een stuk modieuzer zijn. Hahaha, spreek ik mezelf weer tegen maar wat duidelijk is dat vooral het hoge segment van mode niet veel aantrekt en niet denkt en doet omdat het kan.
Ha Nick, ben het zeer met je eens dat er ‘eigenwijze’ merken zijn, die niet met de mode mee gaan, maar dat is wel een minderheid. Ik heb respect voor deze merken en ze hebben dan ook vaak een trouwe aanhang.
Helemaal mee eens Jaap, er is een soort omslagpunt waarna je voor een kleine verbetering veel geld moet neertellen. Echter, als je markt goed en geduldig volgt in wat je nodig hebt kun je je slag ‘just in time’ slaan. De Oppo Sonica is zo’n apparaat; high-end voor een christelijke prijs, maar nu dwalen we af…
Beste Jaap,
Ik ben het geheel met jouw verhaal eens, maar wil een paar aanvullende opmerkingen maken:
Be-wiring:
– de kwaliteit van het wisselfilter kan van invloed zijn (duurder speakers hebben meestal betere wisselfilters)
– vervang de zg. metalen signaal-bruggetjes op de speakers door jumpercables van dezelfde soort als de luidsprekerkabels
Be-amping:
– koop gelijk een (geïntegreerde) krachtige versterker, opgebouwd uit mono-blokken.
Dag JGeffen,
Dankt voor je reactie, maar jouw aanvulling is niet relevant voor dit verhaal.
Ik leg uit wat bi-amping en bi-wiring doet. Los van de kwaliteit van de speakers of versterkers. Direct een krachtige versterker aanschaffen – mono of stereo –
staat daar los van. Net als de kwaliteit van het wisselfilter.
Wat moet iemand dan doen met een set Vivid Audio speakers en een X-serie Pass Labs? Als je daarmee gaat bi-ampen zal dat zeker een verbetering brengen ten opzichte van ‘single’ amping… toch?
Je hebt gelijk Jaap, maar dit kwam zo in me op en wilde het delen.
Geen probleem.
De door jou geopperde set zal een kleine verbetering geven, dunkt me, maar of dat de extra investering waard is, betwijfel ik. Of heb ik het mis?
Dat weet ik niet. Ik heb dat niet geprobeerd. Maar zo gaat dat toch altijd in de High End? Hoe verder je bent, hoe meer je moet investeren voor een (kleine) verbetering. Of het de investering waard is, is geheel aan de consument.
Vergelijk het hier mee. Ik vind de Pass Labs XP12 100% de investering waard. De meeste van mijn vrienden vinden me knettergek… Kortom: of iets zijn geld waard is, is compleet subjectief…