We leven in een tijd van digitaal vermaak. Foto’s staan niet meer op een rolletje, maar in bits en bytes op een flashcard. Video en muziek staan vaker op een harde schijf dan op een cd, dvd of blu-ray. Wil je het allemaal veilig en centraal zetten? En overal beschikbaar hebben? Dan is de nas hét apparaat voor u!
Een nas is een opslagmedium wat in het netwerk opgenomen is. Nas staat voor ‘Network Attached Storage’. Oftewel: netwerk gekoppelde opslag. Wie niet echt weet wat een (computer)netwerk precies inhoudt, kan hier kijken. Of hier kijken.
Tien redenen
Wat zijn de voordelen van een nas? Waarom zou u zo’n doosje met harde schijven en een netwerkkaart moeten aanschaffen? Waarom is een externe harde schijf niet goed genoeg? Hierbij tien argumenten waarom een nas beter is:
- Alle data staat centraal
- Alle data staat veilig
- U kunt altijd en overal uw data benaderen
- Bestanden delen met vrienden / familie buiten het netwerk is mogelijk
- Meerdere gebruikers binnen het netwerk (en buiten) hebben toegang tot de bestanden
- Streaming media is veel gemakkelijker te realiseren
- U kunt ook downloaden (en heel veen andere dingen) met een nas
- Een nas is energiezuinig
- Opslagcapaciteit is uitbreidbaar
- Het is doorgaans goedkoper dan een complete server (zeker lange termijn).
Toegelicht
Wellicht is het handig om de punten wat toe te lichten. We beginnen bij punt 1.
Een pc ziet een nas in eerste instantie als een netwerkapparaat. Kortom: u ziet de netwerkschijf onder ‘netwerk’ in de verkenner. (Bij Windows XP moet u naar netwerklocaties). Als u upnp aan hebt staan, krijgt u standaard drie gedeelde mappen op de nas: Video, Photo en Music. Deze mappen verschijnen zonder inloggen op mediastreamers. Deze zijn namelijk bedoeld voor media-streaming.
U kunt ook vanaf elke pc in het netwerk de nas benaderen. Dan moet u wel inloggen. U kunt altijd zelf nog extra mappen maken en desgewenst delen en met een wachtwoord beveiligen. Die mappen kunnen niet zonder inloggen worden benaderd via een mediaplayer.
Een nas is dus vanaf elk apparaat in het netwerk te benaderen. Het biedt centrale opslag. En dat is wel zo prettig als u vanaf meerdere pc’s in het netwerk wilt werken. Bijvoorbeeld een laptop en een desktop.
RAID
De data staat ook veilig op een nas. Een nas heeft doorgaans twee of meer harde schijven. Het voordeel daarvan is dat raid mogelijk is. Raid staat voor Redundant Array of Independent Disks. De techniek achter raid zullen we heel kort uitleggen.
Bij raid-1 schrijft de controller (een chip die het verkeer van en naar de harde schijven regelt) alle data over twee (of meer) schijven weg. Kortom: u hebt altijd een kopie. Gaat één schijf kapot, dan hebt u alle data nog op een andere schijf. Dit is een zeer veilige, maar wel wat dure manier van werken. Bij raid-5 schrijft de controller zogenaamde pariteitsbits weg over de schijven. Een voorbeeld: 1+1+ (weg) = 3. Wat weg is, moet wel ‘1’ zijn. Zo kan de controller, als een schijf faalt, altijd de data terug rekenen. Raid 5 is zeer veilig, maar is pas mogelijk bij 3 of meer schijven. Het wordt efficiënt vanaf 4 schijven.
Sommige nassen geven een mogelijkheid voor raid-0. Raid-0 geeft extra snelheid door de weg te schrijven data over twee schijven te verdelen: het is geen kopie! Raid-0 is daardoor bijzonder onveilig. Waarom bestaat het dan? Raid-0 is handig voor opstartpartities en kan ingezet worden in gevallen waarbij dataverlies niet erg is. Gebruik raid-0 nooit in een nas.
Altijd en overal
De moderne mens wil graag overal en altijd zijn of haar data beschikbaar hebben. Daarvoor bieden internet-diensten vaak een ‘cloud-oplossing’ aan. Dat is natuurlijk ontzettend leuk (en vaak niet heel duur). U zet de foto’s op een server van bedrijf ‘x’ (bijvoorbeeld DropBox) en kan bij familie en vrienden de foto’s tonen door in te loggen.
Een Nas is eigenlijk een persoonlijke cloud. Het is immers een server en die is zowel in als buiten uw netwerk te benaderen. Door u én door anderen: mits ze een gebruikersnaam en wachtwoord hebben. En die maakt u aan (als hoofdgebruiker / administrator).
Hoe maakt u de nas extern benaderbaar? Door in de router een paar poorten te forwarden. Te technisch? Kijk hier en hier wat het is en hoe het moet. Het lijkt lastig, maar het valt best mee. Sommige nassen kunnen het zelfs voor u doen, mits de router het toelaat.
Zeer gemakkelijk streamen
Bij heel veel streaming-systemen is het nodig om zogenaamde ‘server‘-software te installeren en draaiend te houden. Denk aan bijvoorbeeld de squeezebox. Het is dan alleen mogelijk om muziek (of video) af te spelen als de pc aan staat. Bij een nas kunt u de software op de nas zelf installeren (plugins). Daardoor hoeft u de pc niet meer aan te hebben. Immers: de software én de data staan op de nas zelf.
Daarbij komt dat een nas doorgaans upnp compatible is. Upnp staat voor ‘Universal Plug ‘n Play’, wat wil zeggen dat de nas gemakkelijk in het netwerk gevonden wordt. Ook door apparaten die media streamen. U kunt daardoor doorgaans met één klik muziek afspelen, een video kijken of een foto laten zien. Streamen is dus een fluitje van een cent met een nas in het netwerk.
Complete server
Het is fabrikant afhankelijk, maar vaak is het mogelijk om plugins te installeren: kleine softwarepakketjes die extra functionaliteit brengen. Denk aan een bittorrent downloader, nzb-downloader, back-up server, webserver, php-plugin, mysql-database server, mailserver, etc.
Er zijn ook fanatieke programmeurs die software ontwikkelen: 3rd party-plugins noemen fabrikanten dat. Het werkt vaak prima, maar vereist wel iets meer kennis: het is niet altijd met één klik geïnstalleerd.
Energiezuinig
Hier moeten we wel even een kanttekening maken. Een nas is in 9 van de 10 gevallen zuiniger dan een complete pc-server. Die gebruiken met gemak tussen de 60 en 80 watt in rust (nieuwe modellen minder). Dit is natuurlijk ook afhankelijk van het model, aantal schijven, videokaart, etc.
Een nas met twee schijven zit (als deze op basis van een Atom-processor is) rond de 20 watt in rust en 40 watt als hij vol belast is. Elke schijf extra is ongeveer 10 watt erbij, als deze in gebruik is. In rust is dat ongeveer 5 watt extra. Als de nas de schijven echt uit kan zetten, gaat dat nog meer omlaag.
Welke merken?
Er is een aantal merken die interessant zijn. Allereerst Synology. Naar ons idee hét merk als het gaat om nas. Waarom? De software is met afstand de beste. Qnap en Thecus zijn goede alternatieven. Prima hardware en goede software. Netgear maakt goede hardware, maar is softwarematig wat minder gebruiksvriendelijk. Er zijn meer merken, maar die zijn óf niet aan te raden vanwege kwaliteit óf ze zijn zakelijk gericht.
Onze tip: koop een nas met twee of meer schijven. Dat is veel veiliger én biedt (bij vier of meer schijven) de mogelijkheid om later uit te breiden.
Conclusie
Het mag duidelijk zijn dat we de nas een zeer interessant apparaat vinden. Het geeft erg veel mogelijkheden als het gaat om data opslaan, delen en gebruiken. Veel mensen beseffen niet hoe handig een nas is. Ook voor gebruikers die niet bezig zijn met streamen of downloaden. Het zet simpelweg de data veilig weg en maakt deze overal en altijd beschikbaar. Een leuke extra is dat je er ook gemakkelijk mee kunt streamen…