We durven bijna te zeggen: hehe… eindelijk. Na ongeveer twee maanden verbouwen – waarvan twee weken fulltime en de rest tussen bedrijven door – is de luisterruimte klaar. Is het perfect? Nee, natuurlijk niet. Maar het is wel een forse verbetering met wat het was. laten we alles eens langslopen.
De oude luisterruimte was zeker niet slecht. Maar mooi was anders; het was vooral functioneel. Het plan speelde al langer om er eens wat mooiers van te maken. Maar ja, zoals dat wel vaker gaat: werk gaat voor en dan schuif je het op de lange baan.
Rond mei is er echter een NEN-keuring geweest in het pand. En daarbij is de elektrische installatie op onze verdieping afgekeurd. Kortom: nieuwe stoppenkasten én nieuwe ‘bakken’ langs de wanden. En tjsa: als ze dan toch bezig zijn, dan gaan wij ook wel aan de slag. Immers: alle loze bedrading boven het plafond moest ook weg. En oh… ook de grote ‘absorbers’ die aan het plafond in het home-cinema deel hangen… die moeten ook weg. Ai…
Wilt u zien hoe het eruit zag tijdens het verbouwen? Hier ziet u het overzicht.
Wat is er verbouwd?
Uiteindelijk hebben we het volgende gedaan:
- Alle ramen zijn dichtgemaakt én volledig geïsoleerd
- Er is ongeveer 20 meter ledstrip geinstalleerd voor sfeerverlichting
- Er is / komt een ‘hall of fame’ met bijzondere apparatuur
- Alle elektra langs de rand is vervangen
- Alle permanente bekabeling is weggewerkt
We hebben ook de akoestiek nog eens nagelopen:
- Er zijn in totaal 25 diffusers geplaatst (ja, poe!)
- 6 links 1e reflectie (Vicoustic)
- 6 rechts 1e reflectie (Thomann, wit)
- 7 aan het plafond (Thomann, wit)
- 9 centraal achter de set, achter het doek
- Er zijn absorbers geplaatst (Clearsonic)
- 1 links
- 1 rechts
- 1 boven de set
- 1 boven de bank
- Er staan u 6 DAAD diffusers
- 4 x DAAD-4 links en rechts in de hoek
- 2 x DAAD-3 op de 1e reflectie
- Bass traps, links en rechts in de hoeken achter de set (achter het doek)
We willen de diffusers aan de rechterzijde nog vervangen voor Vicoustic diffusers. Die werken net wat mooier dan de Thoman-versies. En ze zijn mooier om te zien :-).
Akoestische uitdagingen
U denkt wellicht: wauw… wat een enorme hoeveelheid akoestische hulpmiddelen. En ja: dat klopt. Wij zijn ook wel verbaasd over de hoeveelheid die nodig is. We hadden al aardig wat geplaatst, maar doordat de grote, zware absorbers weg zijn gehaald én we in feite grote reflectiepanelen hebben gemaakt met het dichtmaken van de ramen, hebben we dingen fors moeten aanpassen.
Allereerst kregen we enorme flutter door de grote, houten panelen. Die flutter hebben we grotendeels weg kunnen nemen met de zes nieuwe diffusers van Vicoustic. Die werken écht goed. Het puntje op de ‘i’ werd gezet door de diffusers aan de rechterkant én de DAAD’s in de hoeken achter de set.
Een tweede probleem wat we hebben moeten tackelen, is een piekje rond de 160 en 320 Hz. Dat hebben we opgelost met vier nieuwe absorbers van Clearsonic. Die zijn ook écht geweldig.
Een derde dingetje is de staging. We wilden graag de volgende stap maken in weergavekwaliteit. En imaging is een belangrijk onderdeel daarvan. We gebruiken al langer vier grote DAAD’s in de hoeken om daar de boel mooi te verdelen. Dat werkt magistraal goed. We hebben twee DAAD-3’s nu op de eerste reflectie geplaatst. En ja: dat werkt ook weer geweldig goed. Nog wat losser en mooier geplaatst. Kortom: missie geslaagd… de metingen laten nu een behoorlijk rechte respons zien.
Waarom hebben wij verbouwd?
Er zijn meerdere redenen dat wij de luisterruimte hebben verbouwd. We zullen de drie belangrijkste voor u uitlichten.
Allereest vonden we het tijd voor een volgende stap in kwaliteit. Puur om u nog betere kwaliteit te kunnen leveren. Een betere ruimte geeft een reviewer de ruimte om dieper te kunnen luisteren. En zo meer nuances te kunnen waarnemen. En in sommige gevallen is dat nodig, omdat de verschillen heel klein zijn.
Ten tweede krijgen de sample-tests, live streams en video’s een steeds prominentere rol in onze reviews. Daarmee willen we u meenemen in het verhaal; de beleving delen. En daarvoor is een nette ruimte met een goede akoestiek , rust én goede belichting heel belangrijk.
Tenslotte irriteerden we ons ook gewoon een beetje aan de vorige ruimte; het oogde wat rommelig. En dan werkt het niet lekker. En als je rusteloos bent, kan je er gewoon niet écht goed voor gaan zitten.
Ons leermoment
Van elk project en van elke review leren we weer wat. Zeker een groot project als deze. Onze les is: akoestiek is allesbepalend. Ons systeem klonk écht waardeloos zonder de aanpassingen. En met deze ingrepen – zo’n 4500 euro in waarde als u alles nieuw aanschaft – hebben we een systeem dat prachtig in balans klinkt én een groot beeld neerzet. Ja: dat is veel geld. Maar…:
- U hoeft niet alles te doen
- Onze ruimte is vrij groot en vrij lastig
- Wij zochten perfectie…
Wat ons daarom wel wat verbaast, is dat veel liefhebbers wél veel geld aan allerhande accessoires uitgeven – van zeer prijzige kabels tot meubels en puckjes -, maar niet de ruimte zelf behandelen. Wij durven wel te stellen: als u uw ruimte niet hebt behandeld, laat u héél erg veel liggen. Doodzonde… gelooft u ons maar…!
De ruimte ziet er mooi uit. Ben benieuwd hoe hij klinkt? Kom ik direct bij mijn puntje. Vrijwel niemand heeft een akoestisch perfecte luisterruimte. Op zich is zo’n ruimte mooi om componenten met elkaar te vergelijken. Maar, is de uitkomst van een vergelijk in een dergelijke ruimte nog wel representatief voor de uiteindelijke performance in de gemiddelde huiskamer? Zo kan een harde kamer wel wat extra bass gebruiken en wat minder hoog en een gedempte ruimte met houten vloeren wel wat minder bass en meer hoog. Voor mij gaat er om die reden niets boven luisteren in je eigen woonkamer, alle goede adviezen en reviews ten spijt.
Dag Remco. Dank voor je reactie. We creëren een goede ruimte om goed te kunnen testen. We moeten een neutraal startpunt hebben om allereerst goed te kunnen bepalen wat een component precies doet. Daarnaast meten we ook in deze ruimten en maken we samples. Door een goed startpunt te hebben kunnen we aan jullie doorgeven wat een component in een vrij neutrale setting doet. Lijkt me wel nuttig als platform wat reviews publiceert.
Dag Jaap, dat klopt helemaal hoor. Bovendien ben ik “de eerste” die jullie reviews lees en volg ik ook de live streams. Het punt is alleen dat er weinig mensen zijn met een neutrale luisterruimte. Om die reden wil je soms ook advies op maat. Welke apparatuur is meer geschikte voor harde of juist zachte ruimtes. Aangezien dat lastig is, is luisteren in de eigen ruimte ook altijd te prefereren. Ennuh, hoe staat het met de zoektocht naar nieuwe speakers 🙂
Goed te horen. Advies vragen mag altijd. En over de speakers .. We hebben weer een setje binnen!
Netjes hoor. Jullie kunnen wel een bedrijf starten om luister ruimtes te bouwen.
Mwah… Dat ambiëren we niet echt hoor! Was blij dat het af was! 🙂
Leuk om de foto’s te zien en de informatie (hoe,wat, waarom) erbij te lezen. Dat hebben jullie behoorlijk grondig aangepakt! 🙂
Dank je wel! We hebben ons best gedaan. Als de tijd en de regels het weer toelaten gooien we de deuren open voor onze Patreon leden.
En dan de hamvraag. Hoe pak je dat thuis aan?
Er zijn foto’s op akoestisch doek met absorptie, mooie skyline diffusers… Heel veel mooie oplossingen.
Een felicitatie waardig, deze investering was beslist geen foute investering. Bijgeluiden zijn vreselijk storend, deze maken ‘n A/B vergelijking onmogelijk. Toen ik hier pas kwam wonen waardeerde ik vooral de rust, je kon ‘n veer horen vallen op ‘n pak watten. Ik genoot echt van de muziek, de stilte (3 dagen per week) is helaas ‘n utopie geworden. Ja je kunt het aantal dB’s verhogen, maar dat is geen oplossing, asociaal en je wordt op den duur doof.
Dank je wel! De rust is idd heerlijk!
Hallo allemaal,
Gefeliciteerd met jullie nieuwe ruimte en zie ook nu weer uit naar de verschillende tests die er gaan komen.
In kader van ruimte akoestiek problemen, in hoeverre kan “room perfect” van de Lyngdorf TDAI-1120, deze problemen ondervangen ? Hoe is deze vergeleken met de eerder geteste NAD M10 met Dirac ? Ik ben benieuwd naar jullie oordeel. (ook in klankmatig opzicht)
Groet,
Marco
Die vraag krijgen we wel vaker. Punt is: je kan simpelweg geen reflecties compenseren met actieve room correctie. Reflecties blijven.
Staande golven zijn enigszins te drukken in termen van energie. Maar betere speakerplaatsing is dan eigenlijk een betere oplossing. We snappen dat dikke bass-traps niet écht fijn zijn in een gewone woonkamer.
Dus om je vraag te beantwoorden: deels zijn zaken op te lossen met een systeem als room perfect. Maar het is in feite damage control voor iets wat passief beter op te lossen is. Of met goede plaatsing van de set.
Ik vind een investering van €4500 voor al die akoestische verbeteringen zeer te overzien en reuze meevallend.
Zo’n bedrag is voor een grote huiskamer / luisterruimte (80 m2 hier) ook zeer goed te doen.
Dat vinden wij dus ook. Het is zonder meer een flink bedrag, maar de winst is niet te vergelijken met die van een kabel of andere ‘tweak’.
Voor de goede orde Jaap, met “niet te vergelijken” bedoel je iets in de zin van “factoren beter dan een kabel of andere tweak”?
Dan wordt het interessant. Maar je moet natuurlijk eerst wel alles goed laten doormeten en wellicht een ontwerp laten maken voor akoestische verbeteringen. Is ook niet gratis.
Theo
Ja, dan heb ik het over factoren beter… echt… geloof me. En nee: akoestiek is niet gratis. Maar het is de investering dubbel en dwars waard.
Klap voor de gein eens in je handen op jouw luisterplek. Als je een echo hoort dan weet je bij deze dat de muziekweergave niet top is met als nadeel dat bijv. nieuwe componen dus ook niet eerlijk kunnen worden beoordeeld. Ik ben bang dat dit in vrij veel huiskamers zal gelden……
Er zijn standaarden voor galm. 300-400 ms is prima. In een recording room is het vaak wat lager. Een cinema ook. In onze luisterruimte is het rond de 250 – 300 schat ik in. Aan de lage kant omdat we ook opnames maken.
Het is veelal beton nu i.p.v. hout in woningen jammer genoeg.
Is er bij de nieuwe luisterruimte ook gekeken hoe studio’s isoleren?
Of is dat weer te dempend of te doods?
Vroeger in de muziekstudio hadden we tapijten tegen de muur en op de grond met eieren op het plafond om te oefenen en op te nemen.
Wat wilden jullie en wat is er bereikt?
Studio’s – recording rooms – zijn doorgaans wel wat te dood ja. Mastering rooms niet altijd en de live-room is juist vrij levendig. Al is die van de Artone Studio’s goed aan te passen: van vrij dood tot vrij levendig.
Wij wilden een vrij neutrale ruimte waar we goed kunnen luisteren én goed kunnen opnemen voor de samples. En dat is goed gelukt denken we. Al blijft deze ruimte niet heel erg geschikt voor kleine monitor-speakers: die trekken we wel leeg, helaas.
Het veranderen van ruimtes geeft dan een andere geluidsbelevenis,want de akoestiek bepaald
eigenlijk alles.En inderdaad is die ruimte van nu aanzienlijk groter dan hebben de kleinere
speakers minder te bieden.
Vermoed dan ook dat al die vorige speaker reviews van begin dit jaar moet worden overgedaan
in deze (perfecte?) ruimte…..want het verschil in grotere ruimtes en kleinere ruimtes kan soms
kwa akoestiek groot zijn…..toch?
En een vermelding erbij van….deze speaker is geschikt voor kleine ruimtes is ook wel handig.
Trouwens een review van de wharfedale evo 4.4 had ik ook wel graag gezien….en uw mening
hierover .
Dag Bram,
De ruimte is inderdaad zeer bepalend. Onze luisterruimte is op zich qua grootte niet veranderd. Alleen is de akoestiek iets beter nu; het is stiller geworden, wat veel impact heeft op de beleving van resolutie.
We kunnen écht geen reviews overdoen; dat is ondoenlijk. Dat zou betekenen dat in feite elke review over moet op het moment dat er ook maar iets verandert.
Wharfedale staat zeker op de lijst!
Dag allemaal,
Van harte met ‘de oplevering’ van de verbouwde luisterruimte.
Op de foto’s zien vooral de akoestische materialen er indrukwekkend uit.
Eens met de opmerking dat investeren in akoestiek altijd tot verbetering leiden. Helaas is dat in een woonkamer wat ingewikkeld.
Ik heb onlangs een schilderij vervangen door een modern wandkleed. Dat hielp al.
En dank voor de verbouwing. Wij genieten er, op afstand, van mee door de testresultaten.
Groet,
Hermann Jaeger.
Dank je wel Hermann!