Gefen is niet direct het eerste merk waar we aan denken als we een usb-dac moeten aanraden. Bart van Vreedendaal is eigenaar van Klankbart: de importeur van Gefen. Een merk dat zich meer richt op de professionele markt en home-automatisering / domotica. Maar sinds kort hebben ze de GefenTV High Resolution USB DAC. Het onderwerp in deze review.
De GefenTV USB-dac is licht, klein, wit, simpel en goedkoop… Niet echt een apparaat dat de high-ender zal aanspreken. Maar dat geeft niet. Er zijn genoeg mensen die simpel willen genieten van de muziek op hun pc of laptop. En dat moet goed kunnen met deze dac van 159 euro. De GefenTV biedt usb en optisch in. En beschikt over zowel een lijnuitgang als een hoofdtelefoonuitgang.
Driver
De GefenTV is niet plug and play. Tenminste: niet onder Windows. We zien wel dat Windows een poging waagt, maar er komt geen muziek. We zoeken online even naar een driver (er zit ook een cd in de doos) en installeren die. Op de pagina waar de driver staat, is tevens uitgelegd hoe u Windows en Mac het beste kunt instellen.
Xmos!
Natuurlijk hebben we de converter ook even opengemaakt. Intern zien we centraal een chip van Xmos. Een fpga (programmeerbare chip) die – aan de drivers te zien – aangepast is door Gefen. Dit kan positief zijn, of juist tegenwerken, aangezien custom firmware niet altijd beter is.
Deze Xmos-chip neemt alles voor zijn rekening: het is de input receiver voor usb en spdif en converteert tevens alles naar analoog: we zien verder geen aparte converter of input receiver. Wat we wel zien is een viertal kristallen. Eén om de chip zelf aan te sturen, twee om te converteren: 44,1 en 48 kHz lijkt gescheiden te zijn in deze dac, wat positief is. En dus nog een vierde voor een taak die we even niet kunnen achterhalen. Het zou de wordclock kunnen zijn.
InSpelen
Wij kiezen in Xbmc voor WASAPI en de GefenTV. We laten het kleine doosje eerst even een paar dagen rustig spelen voordat we echt gaan beoordelen. Dacs hebben echt tijd nodig om in te spelen en op te warmen.
Na een weekje ‘on the side’ te hebben gespeeld, zetten we Steven Wilson op en nemen plaats op de sweet spot van onze set in de studio: een Dion Audio T92 voorversterker en SD60 eindversterker. De luidsprekers zijn PM1’s van Bowers & Wilson. Bekabeling komt van AudioQuest ( Rocket 88 luidsprekerkabel (bi-wire) en Diamondback interlinks. De energie komt voor rekening van Kemp (Powerstrip 8 plus).
Rafeltje
We hebben het weleens eerder aangehaald: het probleem bij usb-gevoede dacs is dat de energie uit de pc niet schoon genoeg is voor een rustige weergave. Aparte voedingen lossen die grotendeels op. Denk aan de Squeeze Upgrade Best of Two Worlds, of een SOtM usb-kaart die we recentelijk hebben getest. Het is vrij bizar wat dit kan doen.
Als we de GefenTV usb-dac los testen, dus zonder modificaties, is het een leuk dacje, maar missen we wel de ‘flair’ en souplesse die we gehoord hebben bij bijvoorbeeld de M2Tech USB-dac. Deze wist toch wat meer lucht en finesse te brengen dan deze Gefen. Wellicht andere firmware? Of mooiere op-amps?
Wat de GefenTV usb-dac wel erg goed doet, is diep graven in de muziek. Het weet behoorlijk wat detail te brengen. Dit laat duidelijk de evolutie van de d/a-converter zien. Een paar jaar terug betaalde u grof geld voor zo’n detailrijke dac! Nu bent u voor iets meer dan 150 euro klaar!
Hoofdtelefoon
De GefenTV usb-dac heeft niet alleen een lijnuitgang, maar ook een hoofdtelefoon-aansluiting. De karakteristieken zijn nagenoeg gelijk: detailrijk, maar een licht gemis aan souplesse en finesse. Al moeten we hier ook weer niet teveel nadruk op leggen: er zijn weinig usb-dacs voor rond de 150 euro die fatsoenlijk presteren. En dat doet deze GefenTV wel…
Overigens hebben we deze dac ook even via de SOtM-kaart laten spelen. En dat schoont toch behoorlijk op! Zeker als we een Squeeze Upgrade BOTW-voeding op de SOtM aansluiten, zodat niet de pc, maar de BOTW de kaart voedt. Het verschil is heel goed hoorbaar, maar de investering is niet meer in verhouding. De SOtM-kaart plus de voeding is ruim meer dan 600 euro.
Conclusie
Wilt u voor een redelijk bedrag een leuke dac in huis halen om de laptop of desktop een boost te geven, dan hebt u aan de GefenTV zeker een leuke koop. Wilt u een hifi-systeem van niveau gaan koppelen aan de pc, dan raden we toch een stapje hoger aan. De GefenTV is voor het geld een leuk product, maar mist in onze optiek de finesse en verfijning die andere – iets duurdere – dacs wel hebben.