De Sound!
Inhoud
De combinatie van de reusachtige Tannoy monitors met de Yamaha versterkers is zeer geslaagd. We hebben andere versterkers hierop aangesloten en zeker niet de minste; de Yamaha’s zijn de beste match tot nu toe. Wij (Jaap, Martijn en ondergetekende) hebben inmiddels vele uren ademloos geluisterd naar deze set die in de grote studio’s van de jaren 80 en 90 werd gebruikt voor mixing en mastering. Michael Jackson’s Thriller is op deze speakers gemasterd, to name a few. Het bijzondere is dat elke verandering in de audioketen hoorbaar is, tot op het kleinste kabeltje. Het Rega loopwerk is ook een gouwe ouwe; uw redacteur schafte deze in 1997 aan. Luistersessies hebben ons geleerd dat deze Rega een nog zeer goed presterend loopwerk is die heel veel detail en ruimte laat horen en daarbij ook nog eens muzikaal speelt. Deze set is daarmee een ode aan wat wel het gouden tijdperk van de hifi wordt genoemd; de jaren 70-90 van de vorige eeuw. En functioneert uitstekend als referentiesysteem.
Luisteren
We beginnen zoals Isotek het aanraadt; bij het begin van de stroomketen, geplaatst voor andere stroomfilters. We horen meteen dat de eindversterker hierdoor sloom gaat klinken. Stroomfilters voor ‘power hungry’ klasse A-versterkers zoals de Yamaha B2 gaan niet goed op elkaar. We vermoeden dat klasse D-versterkers die veel minder stroom vragen, wel zullen matchen. Snel ontkoppelen dus. We sluiten nu de DAC, de Mutec en de loopwerken aan op de Isotek EVO3 Syncro Uni.
Stairway To Heaven
Voordat we de Isotek-stroomfilters aansloten hebben we de set al eens beluisterd en het klinkt echt goed. Dynamisch, gedetailleerd en ruimtelijk. Met de Isotek Syncro Uni ertussen gebeurt er iets bijzonders. Met het Rega loopwerk lijkt het alsof het toestel naar een hoger niveau wordt getild. Het is te vergelijken met het kijken door een vergrootglas en een groothoeklens tegelijk. We horen een ongekende gelaagdheid in overbekende muziektracks en een detaillering die de illusie geeft dat we erbij zijn. En we horen transiënte en ruimtelijke informatie; over de zaal, de plaatsing van de instrumenten, het inzetten van een bepaalde reverb. We schreven al dat de Tannoy/Yamahaset ongelooflijk veel onthult, nou dat blijkt wel met deze Isotek-filters.
Het Audiolab CD-loopwerk heeft een goedkoop CD-transport. Het verschil met de Rega is zeer goed te horen. Zonder de Isotek welteverstaan. Als we de Syncro Uni ertussen zetten, is de kwaliteitssprong zelfs nog hoger dan bij de Rega. We overdrijven niet als we stellen dat het stroomfilter voor de Audiolab het verschil maakt tussen een leuk en goedgeprijsd CD-loopwerk en een toestel dat dicht bij high end niveau aan het komen is.
Luisterervaringen.
Het trptk-album In Motu door het Intercontinental Ensemble is al door collega Martijn geprezen om de geluidskwaliteit. De opnames zijn gemaakt in de Westvest90-kerk in Schiedam. Met de Isotek EVO3 Syncro Uni in de stroomketen ‘zien’ we de ruimte tijdens het luisteren. De speakers verdwijnen niet alleen, ze zijn echt weg, de 120 kilo zware Tannoy-reuzen. Het is niet alsof we bij de opnames zijn, we zijn erbij.
We blijven even bij het trptk-label en luisteren naar Obscure Atlas door Aart Strootman, uitgevoerd door een trio bestaande uit cello, piano en percussie. Deze opname is ‘close miked’; de microfoons staan dichtbij de instrumenten, de opnamelocatie is de Grote Zaal van TivoliVredenburg in Utrecht. We zitten middenin de opname, het is letterlijk adembenemend. Alle details in de opname zijn hoorbaar en voelbaar, we zakken bijna kilometers onder de aardkorst. En net zoals bij een live-uitvoering kunnen we alleen maar luisteren. Opstaan of de CD-speler stoppen is geen optie.
London Grammar’s debuutalbum uit 2013 begint met de track Hey Now. De indringende stem van Hannah Reid en de subtiele gitaarriffs, keyboardpartijen en electronische percussie zijn een mooie test voor de gelaagdheid van popmuziek. Ook het gebruik van reverb is goed hoorbaar. Wat meteen al opvalt is hoe plat Hannah Reids stem is zonder de Isotek Syncro Uni; met het stroomfilter valt de opname helemaal op zijn plaats. Bassen zijn minder dominant en voegen zich in de rest van de track. Reids stem die van een warme alt tot een Keltische kopstem kan, krijgt de gelaagdheid die het verdient.
Genieten
U begrijpt het; we hebben genoten. Voor we het wisten waren er uren voorbij en beseffen we dat dit een even bijzondere ervaring is als een live uitvoering. De Isotek EVO3 Syncro Uni zorgen voor de kwaliteitssprong die het verschil maakt tussen luisteren en erbij zijn. Het is daarmee ook een groot compliment aan de engineers die in de jaren 70 de Tannoy/Yamahaset hebben ontworpen. Deze installatie kan 40 jaar na dato nog moeiteloos mee met de top van de audiomarkt. We hebben in de korte tijd dat de set er staat al een aantal geoefende musici en geluidstechnici op bezoek gehad. Zij waren onder de indruk van de levendigheid, dynamiek en transparantie van het systeem, het gemak waarmee complexe stukken worden weergegeven en de precisie waarmee elke schakel in de opname hoorbaar wordt.
CD is to stay
Een tweede verrassing is de kwaliteit van CD-weergave. Een goed CD-transport, ingebed in een schone stroomketen, speelt streaming audio met speels gemak weg. U moet heel fors investeren als u met streaming audio hetzelfde belevingsniveau wilt halen als met CD. De modellen van dCS of Grimm kunnen dit; reken op een bedrag van € 20.000. Met een goed CD-loopwerk in combinatie met de Isotek stroombehandeling bent u voor pakweg € 2.000 klaar. Er is dus nog een ontwikkelingspad te gaan als het om streaming for the masses gaat.
Er zijn 2 nieuwe synchro’s uitgekomen. Wellicht ook een reviewen?
Ja, dat weten we. We hebben het aangevraagd bij de fabrikant maar de eerste lichting is al uitverkocht…
Ook hier de ervaring dat streamen gevoelig is en daarom lastiger goed te krijgen, dus ik volg de opmerkingen zeker.
Ik gebruik de cd niet meer en stream alleen nog zodat ik naast luistersessies ook radio overdag aan kan hebben.
Maar pas toen ik een aparte dure netwerk kabel (verzilverde DH labs) van router naar mijn Linn streamer heb gelegd en daar geen switch maar alleen een Ediscreation Fiberbox ii extreme tussen heb gezet was het wow effect er.
Het lukt dus maar kost veel inspanning aan de netwerkkant omdat daar van alles makkelijk invloed heeft denk aan voedingen van de router zelf , hue bridge, gardena bridge, ziggo mini voeding en natuurlijk instraling wifi netwerken op de netwerkkabel.
En dan hoor je ook nog best verschil aan voedingkabel naar de Ediscreation fiberbox.
Met deze ervaring denk ik dat velen plezier van de Ediscreation zouden hebben om in hun systeem makkelijker op of boven cd kwaliteit te komen.
Eens een revieuw waard misschien Jaap?
Frappant dat er nu ineens beweerd wordt dat de CD beter is als streamen, en dan denk ik ook ook gelijk aan de commentaren die er waren met de GRIMM MU2.
Dan is dat wel wat uit de bocht vliegen met het beoordelen.
Ik stream hier op een hoog niveau en dat heb dat niet gehaald met de verschillende CD spelers, komt wat over als generaliserend, en dat heb ik nog niet zoveel meegemaakt hier.
Ik vind het juist een congruente opmerking/observatie. Hoewel we de MU2 niet hebben getest op de audioset in Leiden, zijn onze superlatieven over de CD in deze configuratie genoteerd (goed loopwerk, goede voeding en een top-DAC) omdat de kwaliteit ervan pas wordt geëvenaard met een streamer in de prijsklasse van een Grimm MU2, of een dCS; de topmodellen die rond de 20.000 euro kosten. Dit vinden wij zeer opmerkelijk, vandaar onze uitspraak. Ook in de Alpha-studio in Haarlem hebben we meerdere keren gemerkt dat een CD-speler, aangesloten via de RCA-uitgang, zoveel beter klonk dan de streamer. Collega Martijn heeft dit al eens eerder treffend omschreven. Bij streaming hoor je de onderdelen goed, bij CD (en vinyl) is de samenhang er opeens.
We hebben meer dan eens geconstateerd dat je voor streaming best veel moet doen om een goed resultaat te krijgen. Dat gaat dan om switches, voedingen daarvan, verschillen in de ground tussen streamer en switch proberen te voorkomen en de gebruikte software. Veel video’s over geweest, live tests etc. En dat loopt stiekem al snel in de papieren als je het allemaal optelt.
Er zijn streamers die het uitzonderlijk doen. Zoals de MU2. Maar daar hangt dan ook een prijskaartje aan.
Voor exact hetzelfde aankoop bedrag speelt een goed CD loopwerk zo uit de doos een goede streamer zo uit de doos weg. Zo simpel is het. Ook dat is in de livestream met de multitest van CD loopwerken duidelijk hoorbaar.
Met de test, zoals hierboven beschreven, gebruiken we een toeter en bel in de vorm van de Syncro. Dan speelt de Rega Planet, gebruikt als loopwerk op de DAC de spreekwoordelijke sterren van de hemel. Puur muzikaal genot. We krijgen het daar niet op hetzelfde niveau met streaming, dan moeten we nog wat andere apparaten erbij gaan slepen. Het is vooral de coherentie, het samenspel van muzikanten in het stereobeeld, wat het verschil maakt. En dat is iets wat we ook hoorden in de livestream met de CD transporten.
Dan hebben we het nog maar niet over de hoorbare verschillen tussen lokaal een bestand spelen op de streamer, en van een streaming service (waarbij de master hetzelfde is). Dat gaat ook op van streamers met prijskaartjes van een paar duizend Euro, niet alleen met een WiiM of Bluesound. Kortom: er is nog wat werk te doen voor de fabrikanten. En ja, met een MU2 ben je van dat soort zaken af, maar dat is iets anders dan een Volumio Primo, wat eerder binnen het bereik van de meeste audioliefhebbers ligt dan een MU2.
Kortom: streamen is fantastisch, dat je zoveel muziek onder je vingers hebt is geweldig. Streamen is heel makkelijk in termen van bediening. Streamen vraagt om bescheiden apparaten, het is makkelijk mee te nemen, je kan moeiteloos switchen van een koptelefoon naar een streamer thuis etc. Maar als we alleen kijken naar het aspect geluidskwaliteit en we kijken naar het rendement voor iedere euro die je uitgeeft in termen van geluidskwaliteit (en we negeren even het gebruiksgemak en al die andere voordelen), dan is er is nog een weg te gaan voordat het op het niveau is van CD.
Als het daar ooit gaat komen, want er is geen winst te behalen (letterlijk: geld) voor fabrikanten als ze een hogere kostprijs moeten rekenen voor iets waarvoor de meeste consumenten niet voor willen betalen. Het is goed genoeg voor 99,5% van de gebruikers.
Voor die 0,5% die er geen genoegen mee neemt is er een MU2 (of iets vergelijkbaar uiteraard). Op de laatste High End hebben we veel engineers gesproken die hoogwaardige streamers, met DAC, lokale opslag en voorversterker hebben ontworpen en ze kwamen allemaal met ongeveer dezelfde uitdagingen waar ze tegenaan liepen. Het is allemaal nog niet zo ver uitontwikkeld als een CD of een platenspeler waar decennia aan ervaringen meegenomen is in de engineering.
We spreken onszelf dus niet tegen, we krijgen steeds scherper wat er aan de hand is en waarom.
Dag Martijn,
Welke apparaten moet je er dan gaan bijslepen om de streaming op het niveau van het CD transport te krijgen?
Ik hou er wel van om via streaming allerlei apparaten uit te testen, en als ik op een betaalbaar niveau kan blijven, is dat voor mij the way to go.
Zo bracht de Audes al heel wat rust, een Networks acoustics muon pro nog meer, maar gek genoeg deed die ook iets met het energieniveau, vooral in het midlaag. Maar je luistert er wel langer door…
Dan nog een Ferrum Hypsos aan de Roon Nucleus of aan de Bonn N8 switch, ben ik nog niet uit, en is het dan genoeg om op CD transport niveau te streamen of ben ik er nog lang niet…???
Mvg Pieter
Audes + Muon + Ferrum Hypsos aan de switch + dure voeding aan de Nucleus. Wat zou je er nog meer bij willen slepen 🙂 Dat somt het toch al op?
Reken maar uit: daar kan je 3 hoge kwaliteit CD transports voor kopen en een stapeltje CDs.
De Syncro is een DC blocker. In de studio van Yung zouden we dan nog de Mutec erbij moeten gaan slepen bijvoorbeeld. Praat je ook weer over 1200 Euro extra. Een extra clock aan de Mutec eventueel. In plaats van de ‘gamma stekkerdoos’ een Wireworld Matrix stekkerdoos (139 Euro extra).
Dat is allemaal nog niet op het niveau van wat jij hebt, maar om beter te zijn dan de Rega Planet uit eind jaren 90 met streaming in de studio van Yung gaat bovenstaande er nog wel bovenop komen. Dat is al minimaal 1339 Euro extra.
Of je kan een Volumio Rivo, met betere voeding ervoor plaatsen. Dat is dan ook al snel 1500 tot 2000 Euro extra.
Je ziet, het tikt door in de portemonnee om streaming goed te krijgen op het aspect van geluidskwaliteit.
Volledig met je eens Martijn en je plaatst het mooi eerlijk in perspectief. Het mag wel eens stoppen bij mij maar ik vind het experimenteren zo leuk en tikje verslavend…
Een goede switch met een killer, bij voorkeur hybride power supply, en een power conditioner brengt je al ver… maar je bankrekening zal het geweten hebben. Als ik een grote collectie CD’s had, koos ik ook voor het transport. Nu kies ik resoluut voor streaming en downloads.
Zoals Martijn ook al schrijft; streaming is aardig voor het ontdekken van nieuwe muziek. Voor echt genieten en ondergedompeld worden in de muziek wint de CD het ‘hands down’. CD’s zijn op dit moment voor minder dan een euro te vinden in kringloopwinkels en platenwinkels. Bouw (weer) een collectie op van favoriete albums. Hoe fijn kan dat zijn!
Het nadeel is dan dat je beperkt bent op 1 medium, de CD, met streamen waar bij mij alles met behulp van een AK3741 naar DSD256 gaat en alles dan op een PURE DSD dac dan afspelen kom je op een ander niveau. De kwaliteit van de opname bepaalt de kwaliteit van wat je hoort.
Correctie AK4137
Sorry net op de engelse site gepost, weet niet hoe ik die kan verwijderen dus vandaar hier nog een keer.
Mooi duidelijk verhaal bedankt. Zelf vraag ik wel twee dingen af:
Als eerste: hoe goed is de concurrentie hiermee bezig? Bijvoorbeeld Supra maakt ook zoiets al enkele jaren voor vrijwel hetzelfde geld (Supra Lorad md01-16-eu mk3.1). Je wilt tenslotte het beste hebben voor je geld, daarom waardeer ik jullie live luistertesten enorm (met achteraf nog wat metingen en achtergrond informatie op de websitde).
Ten tweede heb ik het nodig? Op het internet wordt veel gesproken over DC filters als je brommende travo’s hebt en of warmte ontwikkeling hebt. Daar heb ik geen last van. Na jullie multitest plug-in filters dacht ik de twee die positief naar voren kwamen te kopen (nordost qrt qk1 en isotek evo3 isoplug). Wilde dat deze maand doen en daar een eigen luistertest op los laten. Ik heb een aparte groep aangelegd naar de dubbele wandcontactdoos bij de installatie, hierop zitten twee supra stekkerblokken, 1tje voor de schakelende voedingen en tv, de andere voor de primare versterker, naim cd speler en innuos zen mini streamer). Het idee was om in elk stekkerblok 1 plug-in filter te doen en dan wisselen om te zien wat elke wel niet doet.
Nu ik bovenstaande review gelezen heb vraag ik mij af of een filter erbij niet overkill is? Kan ik ze alle drie gebruiken of bijvoorbeeld alleen het stekkerblok met versterker en cd speler enz hier op aansluiten zonder een plug-in filter of juist wel met een plug-in filter? Of moet ik de plug-in filters niet gebruiken en alleen een dc filter aanschaffen.
Heeft iemand hier ervaring mee? Alvast bedankt.
Het korte antwoord is dat een DC filter aan de ene kant en een filter in een stekkerblok of een parallel filter aan de andere kant twee verschillende problemen bestrijden die op kunnen treden. Ze liggen in elkaars verlengde, letterlijk in dit geval. Zie ook de video van Jaap: https://youtu.be/XyxPu1mYgB4?si=yKqtSVuUqmOegvgR
Bedankt, dat verduidelijkt een hoop nu de knoop doorhakken. De gemini erbij en de supra blokken hierin of niet de gemini en twee plugin filters in de stekkerblokken……
Zoals we vaak adviseren; probeer het thuis. Zeker met stroom zijn er zoveel variabelen die van invloed zijn op het gewenste effect.
Misschien gaan we nog eens een livestream doen met DC-filters in verschillende configuraties, goed idee!
De Synchro heeft maar 1 aansluiting dus jullie hebben er een stekkerblok of filter achter gezet?
Correct, stekkerblok
Goh, het verbaasd me ontzettend dat deze test maar weer eens uitwijst dat streamers nog niet op het niveau van betere CD speler/loopwerk zitten. Heb zelf ook nog een Rega Planet (maar al even niet aangesloten geweest). Wel jammer dat deze geen XLR output heeft. Is wel enigzins gemodificeerd waardoor er minder ‘overhead’ in de signaalweg zit. Daarnaast is deze speler ook nog op het gebied van voeding te verbeteren.
Had zelf de beste ervaring met aansluiten via coax SPDIF (naar externe DAC) ipv RCA naar versterker (dus interne DAC omzeilen)…
Weer interessant om te lezen!
Voor de conclusie dat een CD-transport beter klinkt dan een betaalbare streamer, ben ik dan toch wel benieuwd naar een vergelijk met een streamer (met lineaire voeding, dus een gemodde NODE; Holo audio RED o.i.d.) i.c.m. deze isotek.
Voor de helderheid: de Rega Planet is gebruikt als transport, dus digitaal uit naar de Weiss DAC.
De Syncro zal van invloed zijn op streamers met een lineaire power supply, maar dan nog gaat het niet in de buurt komen van wat goede CD transports weten te produceren. Je moet onze live multitest van CD loopwerken maar eens kijken: https://www.alpha-audio.net/nl/review/multitest-cd-loopwerken-max-1500-euro/
De ontnuchterende constatering is, wederom aangetoond met de test met de Syncro, dat per uitgegeven Euro het CD transport vele malen beter presteert dan een streamer. Je moet zoveel doen om je streaming setup op hetzelfde niveau te krijgen dat je een veelvoud uit zal geven. Streaming is simpelweg nog niet zo volwassen qua geluidskwaliteit als CD. Het gebruiksgemak van streaming (installeer een app, zet een bluetooth hoofdtelefoon op en je kan uit een oneindige bibliotheek putten voor weinig geld) wint het, niet de geluidskwaliteit.
Dank voor de reactie!