Inleiding
Inhoud
In de wereld van luxegoederen heeft de instapper het altijd een beetje zwaar. De Porsche Cayman bijvoorbeeld. Dat is de Porsche voor wie geen 911 kan betalen (de kenner weet wel beter overigens). Of Scansonic voor wie geen Raidho kan betalen. En zo zijn er veel voorbeelden. Hoe zit het met de Pass Labs X150.8? Is dat het model voor wie geen XA-model of X250.8 kan betalen? Spoiler… nee… dat is het zeker niet!
Om maar met de deur in huis te vallen: de Pass Labs X150.8 is onze nieuwe referentie eindversterker. En dat is niet voor niets: hij sluit perfect aan bij de XP-12 die we al lange tijd in gebruik hebben. Met veel plezier…
De stap van de Bryston 4B SST3 naar deze X150.8 is niet mals. De Pass is losser, neutraler en sneller van karakter. Dat is fijn, maar heeft ook consequenties gehad: we moesten rap op zoek naar een andere referentie speaker; de Focals zijn geen vrienden met de Pass. Zo ziet u maar: twee prachtige producten, maar het huwelijk is niet optimaal…
We hebben inmiddels deze Pass Labs X150.8 al op diverse speakers gehad. Denk aan de Sopra’s, een paar Xavians, Diptyque, Final Audio Model 12, TAD Evolution 2 en hij is ingezet in de Triple test monitor speakers.
De kracht van deze versterker is dat hij feilloos laat horen wat er aan de hand is in het systeem. Waar de Bryston heel vaak lekker klinkt (wat een heel prettige eigenschap is), is deze Pass meer een transparant doorgeefluik. Beide hebben voor- en nadelen; het is maar wat u zoekt. Uw auteur zoekt in basis een ‘meet-apparaat’ om voor u goede reviews te kunnen schrijven. Echter is het natuurlijk wel fijn als het ook nog lekker klinkt… Gelukkig doet hij dat ook. Daarover later meer.
Een paar specs
De Pass Labs X150.8 is in basis een klasse A/B versterker die 150 watt in 8 Ohm kan leveren. Echter staat de klasse A bias heel erg hoog; bijna 15 watt volgens sommige bronnen, maar wij meten iets meer als we naar de metingen kijken én het idle verbruik terugrekenen. Het gaat eerder richting 20 / 22 watt. Dus in bijna alle gevallen speelt u gewoon in klasse A, wat wel zo fijn is. Immers: géén crossover vervorming. Wel wordt de Pass door deze instelling écht heel warm. Onze FLIR camera geeft 56 graden aan. En dat is in rust…
Mocht u toch wat meer nodig hebben, dan is er aardig wat rek, want deze Pass Labs kan doorduwen tot 150 watt in 8 Ohm of bijna 300 watt in 4 Ohm. Wij hebben gemeten dat de X150.8 met twee vingers in de neus 154 watt in 8 Ohm levert (0,2% THD, 180 watt bij 1%) en 290 watt in 4 Ohm bij 1% THD. Onze meting stopt bij 385 watt in 4 Ohm. Dan tikken we wel 10% THD aan en geeft de zekering na twee metingen de geest (3.5 A / 250 V), wat natuurlijk totaal niet wenselijk is. Echter alle metingen kunt u later zien in een hoofstuk verderop.
We zien onder de kap 10 transistors (FET) per kant. En maar liefst 120.000 uF afvlakking per kanaal. Centraal treffen we een ontzettend zware ringkern aan. De capaciteit kunnen we niet goed aflezen, helaas. Opvallend is hoe netjes deze versterker gemaakt is en sjonge… wat een hoop kwaliteitscomponenten! Dat mag / moet ook wel, gezien de prijs van 8750 Euro. Maar toch is het prettig te zien dat er zowel aandacht besteed is aan de buitenkant áls de binnenzijde.
Dat display
Centraal op de X150.8 (en alle broers / zussen) ziet u een display met een blauwe backlight. De naald staat bij de X-series op ongeveer 10 uur, bij de XA staat deze op 12 uur. Echter beweegt deze praktisch niet.
Hoe zit dat nu? Een VU-meter beweegt toch op de muziek? Ja… maar dit is geen VU-meter. DIt is een bias-meter. Bij een beetje beweging zitten we met een X-series nog in klasse A. Gaat hij meer op-en-neer dan zitten we richting Klasse AB of deels in klasse AB.
Nerdy… jep… maar ja: het is Nelson Pass… de “Über-amp-nerd”. En dat is een compliment.
Tank
Ondanks dat de Pass Labs X150.8 ongeveer 45 Kg weegt en toch behoorlijk fors is, is het wel een strak en enigszins slank ogende versterker. Uw auteur vindt het zelfs wel chique al vindt zijn wederhelft het ‘mwah-design’. De pre-amp, de XP-12, vind ze een lelijk ding, omdat die niet symmetrisch is en zij symmetrie erg belangrijk vindt. Maar goed: smaken verschillen. Laten we eens verder gaan…
Hoi,
Allereerst dank voor het duidelijke verslag! Ik ben momenteel in het bezit van een Atoll AM400 en wil nu upgraden. Ik ben aan het twijfelen tussen de Pass Labs en de Bryston. Ik houd van een zwaar geluid, bassig met een niet te schel hoog. Ik luister veel rock en nu met de Fyne F702 mis ik soms wat warmte en middiep (weet niet precies uit te leggen) en kan het hoog (gitaarsolo’s) soms wat te op de voorgrond zijn. De Fyne heeft veel bas, maar deze wordt bijna niet aangesproken.
Hebben jullie een suggestie (of misschien een eindversterker van een ander merk)?
Hallo,
Beide zijn geweldig. De Bryston lijkt me denk ik meer waar u naar op zoek bent. Die heeft veel controle en onderin veel bass kick. En de laatste versies, 4B Cubed, zijn ook verfijnd in het hoog.
Vriendelijke groeten
Geoffrey Vanhouwaert
Alpha Audio
Hi Jaap, dank voor het interessante verslag. Wat is de achtergrond van de opmerking in de conclusie: je gaat 100 proc zeker tweaken ?. Ben daar wel benieuwd naar. Vriendelijke groet.
Hoi Jaap.
Een vraagje.
Je schrijft dat de vocal en Pass geen vrienden zijn. Echter een paar jaar terug toen je de geintegreerde INT-25 met grimm interlinks gebruikte vond je het wel oke klinken met de vocals (spiekerkabels zijn daar ook al van driade). Nu heb je een pre pro van het zelfde merk. Moet je misschien niet een andere interlink proberen? Misschien dat het daar aan licht dat ze geen vrienden zijn.
De Int25 is single ended en volledig klasse A. Dat is toch net even anders dan de X150.8 met een andere opbouw (volledig balanced).
Hallo Jaap, je hebt in de setup de m23 staan. Lijkt me dat je geen 2 eindversterkers gebruikt toch? Ben overigens wel benieuwd hoe deze 2 zich verhouden. De 32 is ook heel neutraal toch?
Hoi!
Nee… deze review gaat over de Pass Labs. M23 in de lijst was een foutje. We hebben sample video’s van beide apparaten. Ook op dezelfde speaker. Dus je kan ze vergelijken.
Het is nou eenmaal een feit dat versterkers die in klasse A kunnen spelen, warm worden. Een (bijna geruisloze fan) i.c.m flinke koellichamen kunnen het wat afkoelen. Maar met zulke vermogens, blijft het voor de fabrikant een lastige opgave.
Ik denk dat de prijs voor zo’n “audiobeest” met die hoogwaardige componenten, gerechtvaardigd is.
Je ziet gelijk dat het met grote zorg gebouwd is.
Alleen de temperatuur van 56 graden, in rust stand vind ik wel hoog. Omdat (te hoge) warmte, nooit bevordelijk is voor de componenten.
Maar goed, ik neem aan dat de fabrikant het heeft willen riskeren, om met die temperatuur net aan de “veilige” kant te blijven.
De kachelthermostaat kan dan in de kamer wellicht een graad lager.
Dat de versterker een fraai geluid zal neerzetten, ben ik wel van overtuigd.
Hij wordt warm omdat hij behoorlijk hoog in klasse A staat. Daar zal Nelson Pass wel rekening mee gehouden hebben. Echter is plaatsing met voldoende ventilatie wel belangrijk. Anders kan het te hoog oplopen, gok ik.
Ik zie deze bouwkwaliteit bijna alleen maar in de top… echt prachtig!
Ga ik geheel in mee en ik neem aan dat als de temperatuur echt gevaarlijk wordt, er dan een thermische beveiliging in werking treed.
Jazeker. Heb de sensor zien zitten. :-).