Er zijn vandaag de dag zo ongelooflijk veel surround-modi dat zelfs de kenners door de bomen het bos niet meer zien. Vandaar dat we ze bij Alpha Audio eens op een rijtje zetten voor u! Zo weet u welke typen écht interessant zijn en welke maar een wassen neus.
Als we even heel zakelijk kijken naar de surround-modi van meerkanaalssystemen, dan zijn er twee manier van surround genereren: discreet en matrix-gecodeerd. De ‘discrete’ versies beschikken daadwerkelijk over zes, zeven of acht kanalen. De matrix-gecodeerde systemen ‘decoderen’ de surroundkanalen uit de overige kanalen.
Dolby True HD
Compleet lossless 7.1-materiaal dat met name bij high-end blu-ray spelers te vinden is. Het geluidsspoor is gelijk aan de studio opnames, omdat het lossless gecomprimeerd is. Dit in tegenstelling tot de originele Dolby Digital en DTS, waarbij compressie wordt toegepast. De maximale samplingrate is 24bit/192 KHz voor twee kanalen en 24bit/96 KHz voor acht kanalen. De bitrate van Dolby True HD is maximaal 18Mbit/s.
Dolby Digital Plus
Een evolutie van het bekende Dolby Digital. Het aantal kanalen is uitgebreid tot 7.1, maar kan eigenlijk tot 13 kanalen aan. De codec is verbeterd, zodat de geluidskwalteit weer iets beter is dan bij DD. De officiële naam is ook wel E-AC3; Enhanced AC3. De piekbitrate is 6.144 Kbps. Een factor 9,6 hoger dan Dolby Digital.
DTS-HD Master Audio
De nieuwe lossless codec van DTS. Maximaal 7.1 kanalen en een piek bitrate van 24,5 Mbit/s. Iets hoger dan Dolby’s lossless codec dus. Net als bij Dolby is de maximale samplingrate 24bit/192 KHz voor stereo en 24bit/96 KHz voor 7.1. Fijn aan de DTS-variant is dat deze backwards compatible is. Ondersteunt een apparaat de lossless-stroom niet, dan schakelt de codec terug naar een oudere, lossy stroom, zodat er nog steeds geluid is. DTS-HD Master Audio is het summum op gebied van meerdere kanaals codecs.
DTS-HD High Resolution Audio
Ook wel bekend als DTS-HR. Dit is een uitbreiding op de ‘gewone’ DTS. De bitrate is daarom een stuk lager dan bij Master Audio: maximaal 6Mbit/s. Het aantal kanalen is vergroot tot 7.1 ten opzichte van DTS. De samplingrate van DTS-HD HR is 24bit/96 KHz.
Dolby Digital
De oer-codec van Dolby. Maximaal 5.1 kanalen met een samplingrate van 20bit/48 KHz. De bitrate is maximaal 640 kbps bij blu-ray. Hier zijn de rimpels van Dolby Digital goed te zien. Hoewel alle kanalen discreet zijn, is de bit- en samplingrate gewoon te laag voor een moderne beleving van films en muziek.
DTS
De tegenhanger van Dolby Digital. Ook 5.1 kanalen, maar een iets hogere bitrate: 1536 kbps tegenover 640 van Dolby Digital. Dat zorgt voor meer resolutie en dynamiek. Echter, je kan de bitrates niet één op één vergelijken, aangezien de codecs verschillen. Toch is het duidelijk hoorbaar dat DTS superieur is.
DTS 24/96
Een speciale 24bit / 96 KHz versie van DTS. De officiële DTS biedt namelijk 24bit/48KHz. In eerste instantie kon 24/96 alleen twee kanalen leveren, maar gelukkig is ook DTS 24/96 nu ook 5.1 compatible en kunnen we genieten van full surround in hoge kwaliteit.
Dolby Digital EX
Een uitbreiding op Dolby Digital. De EX-variant biedt één extra achterkanaal, matrixgecodeerd in het linker en rechter achterkanaal. Dolby Digital EX is compatible met D. Digital. EX kan ook als 7.1 gedecodeerd worden.
DTS ES Matrix
De naam zegt het al: dit is een uitbreiding op DTS. ES Matrix biedt een extra achterkanaal dat matrixgecodeerd is in de twee achterkanalen. DTS ES Matrix is, net als Dolby Digital EX, backwards compatible met DTS.
DTS-ES Discrete
Dit is de discrete versie van ES Matrix en tevens een uitbreiding op DTS. Het extra achterkanaal zit als een aparte stroom verwerk in het DTS-geluidssignaal, waardoor een betere kanaalscheiding ontstaat. Bijzonder is dat ES Discrete zowel compatible is met DTS als met ES Matrix.
Dolby Pro Logic II
Pro Logic II is de opvolger van Pro Logic. Pro Logic II past matrixcodering toe op twee kanalen (stereo) om zo 5,1 surround te genereren. Uiteraard is de kanaalscheiding niet optimaal. Pro Logic II is compatible met zowel stereo als meerdere kanaals-systemen. Pro Logic II vindt u niet op dvd’s, maar wordt meer toegepast op oudere media, zoals videobanden. Pro Logic II heeft geen apart kanaal voor subwoofer: LFE.
Dolby Pro Logic IIx
Een uitbreiding op Pro Logic II. De ‘x’ staat voor één of twee extra kanalen. Het biedt mogelijkheid voor twee stereo achterkanlen, in plaats van de mono achterkanalen die de gewone variant biedt. Pro Logic IIx kan ook 5.1-materiaal naar zeven kanalen mixen.
DTS Neo-6
Dit is de concurrent van Pro Logic II. Ook Neo-6 decodeert matrixgecodeert stereo-materiaal. Neo-6 biedt maximaal, jawel, zes kanalen. Ook Neo-6 heeft geen apart subwooferkanaal.
Afrondend
U leest het: er zijn bijzonder veel surroundmodi waaruit we kunnen kiezen. Natuurlijk zijn DTS-HD Master Audio en Dolby True HD de meest interessante stromen. Hebt u een dvd-speler die DTS 24/96 ondersteunt en een receiver die het kan decoderen, dan kunt u ook genieten van surround geluid in hoge kwaliteit.
