Home Hi-Fi Welke digitale audio interface is het beste?

Welke digitale audio interface is het beste?

Jaap Veenstra
-
66
Welke digitale audio interface is het beste?

We krijgen regelmatig lezersvragen op Alpha Audio. Die willen we graag allemaal behandelen op video. Deze keer pakken we de vraag: welke digitale audio interface klinkt nu het beste? Een lastige – maar wel interessante – vraag!

Digitale audio

We horen vrij vaak: digitaal is digitaal. Dus er kán geen verschil hoorbaar zijn. Nu is onze ervaring dat dit wel degelijk zo is. Een 1 is zeker een 1. Maar die ‘1’ moet wel op een bepaalde tijd omgezet worden. Dat is de taak van de zogenaamde ‘klok’. Als de bits niet op het juiste moment worden omgezet door klokafwijkingen, dan hebben we het over jitter. Nu bestaan jittervrije klokken niet. Maar wel jitterarm. Echter is een stabiele voeding van cruciaal belang voor de prestaties van deze gevoelige componenten. En dit is alvast één element van de digitale keten die niet zo vaak aangehaald wordt.

Prima… jitter. Maar resampling kan daar een einde aan maken, toch? Ja… klopt. Maar dan is er nog de link tussen bron en dac. De kabel dus. Ook die kan invloed hebben op de weergave. Zo is er hdmi, usb, optisch, coaxiaal, aes en bnc. Allemaal andere kabels. Zo transporteert hdmi zowel beeld als geluid. (we laten i2s over hdmi even buiten beschouwing). USB werkt met een seriële overdracht vanaf de pc. En optisch werkt – zoals de naam al zegt – met licht. En AES is gebalanceerd. BNC werkt met een bajonet-koppeling. Welke is nu het beste?

Van ‘slecht’ naar ‘goed’

  1. HDMI
  2. USB
  3. Optisch
  4. Coaxiaal
  5. AES
  6. BNC

Dit zijn onze ervaringen én antwoorden van fabrikanten die we de vraag hebben voorgelegd. Er zijn natuurlijk – gelukkig – ook verklaringen voor deze hiërarchie. HDMI werkt met zowel beeld als audio over één kabel en interface. Dat kan bijna niet goed gaan. USB heeft bijzonder veel last van de voedingsruis uit de pc. Zeker als de dac gevoed wordt vanuit de usb-poort. Optisch heeft weer last van strooilicht en extra omzettingen. Coaxiaal, AES en BNC liggen vrij dicht bij elkaar is onze ervaring. Bij BNC is bijvoorbeeld de plug perfect 75 Ohm, wat voordelen biedt ten opzichte van de ‘gewone’ coaxiale kabel.

Video digitale audio interfaces

66 REACTIES

  1. Het komt regelmatig voor dat computer en Hifi-set zich niet in dezelfde ruimte bevinden. In dat geval speelt afstand en dus de lengte van de kabel een rol. Hoe lang mag/kan een kabel zijn om nog een goed geluid te kunnen garanderen?
    Hier geven USB en optisch onmiddellijk beperkingen. (Ik laat de andere opties buiten beschouwing omdat weinig computers dergelijke uitgangen zullen hebben).

    In mijn geval is er 10 meter tussen computer (mac) en hifi-set. Na lang zoeken en veel experimenteren is USB de beste oplossing gebleken. Maar dan wel een USB-optische kabel van Corning. Deze verbindt mijn computer met een Hegel H80 (USB-ingang, ingebouwd DAC). Wel is hierbij een powered USB-hub vereist. Beste weergave tot nu toe; alleen kan geen 192kHz worden doorgegeven via USB input.

  2. Hallo Jaap,

    Ik gebruik mijn MacMini als audiospeler met Roon als software. Ik gebruik een externe voeding van Teradak voor de MacMini en een iFi micro – IUSB en dus ook een externe DAC. Dit zou het verhaal dan toch een stuk anders maken m.b.t. de vervuilde voedingsspanning van de MacMini? Of maak dit alles ook niets uit?

    • Stel dat je een DAC aansluit op de SPDIF header van de PC.
      Je hebt een galvanische verbinding tussen DAC en PC.
      Wordt de SPDIF header van een PC aangedreven door een topkwaliteit klok of heb je gewoon een lekkere bak input jitter?

      Stel dat je een USB DAC hebt van goede kwaliteit m.a.w. asynchroon dus per definitie geen input jitter en galvanisch geïsoleerd. Zou dat echt slechter klinken dan bovengenoemde SPDIF connectie zoals Jaap ons wil doen geloven?

      Het probleem met dit soort lijstjes is dat ze onvoldoende rekening houden met de implementatie.

      • Vincent… als je alle scenario’s gaat bedenken die mogelijk zijn – zeg: slechtste vorm van aes en beste vorm usb – dan kan je gewoonweg geen artikel meer schrijven. Er zijn altijd 1001 mogelijkheden. Dat geldt ook voor reviews. Moeten we dan ook in alle soorten ruimtes en met alle soorten speakers testen?

        Dit soort lijstjes zijn zeker wel nuttig als je gewoon er rekening mee houdt dat je van een gelijkwaardige set-up. Dus een dac met al dit soort inputs: usb, optisch, coax, ect. Als je dan een streamer via coax aansluit een een media-pc via usb – zonder hulpmiddelen – dan wint naar mijn inschatting toch echt de streamer.

        • Helemaal mee eens Jaap maar….
          Je bent audiofiel of niet en audiofielen ‘tweaken’ nou eenmaal graag zodat de reviews niet meer opgaan. Maar ik begrijp dat je wel van een basis uit moet gaan zonder poespas.

          Het is wel een zeer lastige review om te schrijven geweest lijkt me daar je de tweaking buiten beschouwing heb moeten laten. Maar wel leuk om te lezen en over te filosoferen. ??

          • Precies Nick,

            Vincent meldde ook al wat uitzonderingen. Maar als we bij reviews van de uitzonderingen – of extreme gevallen – moeten uitgaan, is het niet meer te doen. Wij reviewen doorgaans met standaard kabels. En in een vaste ruimte, zodat we de karakterverschillen kunnen horen.

          • Dag Vincent,

            Dank voor de tip. We zijn al aan het kijken hoe we het anders kunnen doen. De opstelling voor speakers en hoofdtelefoons is nu nagenoeg af. Alleen on-ear lukt soms niet goed door de afsluiting van de hoofdtelefoon op het hoofd. Dat komt nog wel goed.

            Nu de volgende stap: versterkers en dacs. Medewerking vanuit AP duurt gewoon te lang… Jammer.

        • ‘@Wil, ik heb geruime tijd met een Auralic Aries Femto gespeeld op diverse DAC’s, zelf vond ik het geluid via USB met gebruik van een betere USB-kabel (Supra o.a.) stukken beter klinken dan via Coax, AES en Toslink (Audioquest, Supra en v.d. Hul).. Door de leverancier was het gebruik van bv een Jitterbug niet nodig, dat klopte ook. Deze had geen enkele meerwaarde in deze configuratie. De coaxiale verbinding vond ik de minste vanwege ‘digitale’ hardheid…

          • Ik heb vanmiddag mijn aries g2.1 via usb aangesloten op de dac (ook coax) en met usb is het volume echt veel zachter. Weet iemand hoe dit kan ? Ik heb de kabel gebruikt die bij de aries g2.1 zit.

          • Dat zou dan in de Auralic app moeten ? Aan de dac van de versterker kan ik niets sturen naar mijn weten. En in de Auralic app gebruik je toch voor alle uitgangen hetzelfde mits je niets aanpast in de app lijkt me ?!

          • Dat weet ik niet. Ik heb hier geen Auralic. Maar usb en coax zou even hard moeten zijn. Er moet dus ergens – dac of streamer – een volumeregeling actief moeten zijn.

        • Momenteel is de algemene tendens dat ‘USB out’ naar ‘DAC’ bij high end streamers tot de betere opties behoort (vaak beschreven als beste optie). ‘

          Een PC is in principe ook geen audio-apparaat, dus ik denk dat de oorzaak niet de USB-kabel is maar gewoon pc. Je kan dan veel niet muziek-gerelateerde processen en programma’s (geforceerd) afsluiten, het is nog steeds geen volwaardige muziekmachine.

          Ik heb een optische kabel (audioquest diamond, een hele dure dus) en het klinkt goed maar dat doet mijn coax van Atlas Cable van 90€ ook op dezelfde appartuur. Het lijkt me dat de optische kabel ietsje luider en agressiever is (heb ik vaak indruk bij audioquest) terwijl mijn Atlas coax neutraler klinkt. [gebruik van bluesound naar interne dac van Hegel H360].

          Welke is de beste? Ik weet het echt niet. Het klinkt beiden subtiel anders, maar welk van de twee het best klinkt?

          Ik heb altijd de indruk dat Atlas neutraal klinkt en is dat niet de bedoeling van muziekweergave? Zo dicht mogelijk bij de originele opname komen.

          De Audioquest mag dan wel agressiever klinken, wat bij korte luistersessies misschien spectaculairder klinkt maar bij langer luisteren denk ik dat de Atlas minder vermoeiend zal zijn?

          Ik denk dat het er vooral op aan komt om op een bepaald punt gewoon tevreden te zijn met wat je hebt en een tijd het upgrade-virus uit je hoofd te bannen en van de muziek te genieten. Op den duur verpest je gewoon het luistergenot door altijd negatieve dingen te zoeken.

          Een goede DAC zou normaal gezien toch in staat moeten zijn om die neveneffecten bijna te doen verdwijnen?

          Ik zou me eerder zorgen maken over een goed stekkerblok want dat maakte bij mij een veel groter verschil. Daar krijg je bij Supra veel waar voor je geld.

          Bij duurdere merken is er vaak significante verbetering op bepaalde vlakken, maar altijd ten koste van iets anders. Supra is een betere allrounder, zonder ergens opvallend uit te blinken heb ik zo de indruk?

          • ‘@popdroid, ben het geheel met je eens, je verhaal komt 1 op 1 overeen met mijn ervaringen met streamers -> DAC. De USB connectie is/was keer op keer superieur, de audiophile USB-kabel een kwestie van smaak. Ook dezelfde ervaring met Audioquest, prijzig maar agressief…, maar die keuze moet iedereen voor zich maken. Met de Aurender A10 heb ik gelukkig geen last meer van interlinks, heerlijk! Wel een Supra netkabel/blok en een goede ethernetkabel doen de rest….

          • Goed verhaal Popdroid, alsmede de reactie van Pim. Ik vind Atlas en Supra de beste kabelleveranciers van dit moment, omdat de prijs-kwaliteit verhouding dik in orde is. Voor elektra kun de ook eens kijken bij Kemp Electronics. Een complete audio-groep met bijpassend stekkerblok is ook heel aantrekkelijk. Kortom, het begint allemaal in de meterkast.

          • Wil nog wel opmerken dat top players, zoals Linn die heeft,, op zijn minst gelijkwaardig zijn, zo niet beter.

          • Mooie aanvulling Popdroid. Het ligt bij usb ook niet aan de kabel… het is de interface en bron. Een pc is geen audio-bron pur-sang. Als een streamer usb gebruikt, dan kan dat natuurlijk veel beter uitgevoerd zijn.

  6. Dag Jaap

    “Bij BNC is bijvoorbeeld de plug perfect 75 Ohm, wat voordelen biedt ten opzichte van de ‘gewone’ coaxiale kabel.”

    SPDIF wil een 75 Ohm AC weerstand.
    Zoals je het opschrijft lijkt het net alsof je van oordeel bent dat een BNC op een “gewone” dus analoge coax kabel beter is terwijl je uiteraard door de “gewone” kabel evenzeer een mismatch in impedantie krijgt.
    Ik kan mij niet voorstellen dat dit je mening is.
    Wat bedoel je hier wel?

  7. Hoi Jaap,
    is hdmi altijd een mindere verbinding?
    Meen mij te herinneren dat je bij de bespreking van de NAD M50 streamer aangaf dat de HDMI verbinding de mooiste zou zijn?
    Met name tussen een Lyngdorf versterker en de NADM50?
    Of toch beter de coax , bnc verbindingen?
    alvast bedankt voor een reactie.
    met vr.gr. Marcel C

  8. Dag Jaap

    “Als dat fout gaat door bijvoorbeeld een instabiele klok, dan is er sprake van jitter.”
    Dit zinnetje begrijp ik niet zo goed.
    Zoals het er staat lijkt het net alsof je van oordeel bent dat er een klok bestaat zonder jitter.
    Ik kan me niet voorstellen dat je zo ondeskundig bent dat je dit oordeel bent toegedaan.
    Wat bedoel je hier te zeggen?

  9. Leuk overzicht. Weer van alles bijgeleerd. Nu nog spdif maar binnenkort ook aes. Ben benieuwd of ik het hoor als ik schakel. Kabels van zelfde fabrikant (van den hul) dus spannend.

    Ooit eens een shootout van een groepje lefhebbers gelezen tussen optisch, spdif en aes met van den hul kabels en optisch won! Raar toch die gehoormatige conclusies.

          • Overal zijn wel oplossingen voor. USB-cleaners en aparte voedingen die je er tussen zet, werken zeker wel. Maar ik wil het even simpel houden. Dus hoe presteren de interfaces zónder al die tweaks?

            Geíntegreerde units kan je – helaas – niet zomaar als één groep behandelen of zien. Er zit veel verschil in. Er zijn geweldige apparaten (Aurender A10) en heel slechte.

        • Ethernet/wifi heeft mijns inziens wel de toekomst. Steeds meer apparaten zullen via Ethernet/wifi verbonden worden met de buitenwereld, zoals nu al het geval is met muziek- en video streamers. Je ziet nu ook de coax kabel langzamerhand uit de huiskamer verdwijnen en vervangen worden door ethernet/wifi. Onderlinge verbindingen tussen apparatuur zullen ook minder worden in het cloud-tijdperk, waarin alles-in-een apparaten een sterke opgang zullen maken. De huidige situatie is gewoonweg te ingewikkeld voor de gemiddelde consument, met teveel keuzes.

  11. Dag Jaap, dit is wel erg kort door de bocht, maar wel begrijpelijk. USB is natuurlijk niet louter gelinkt aan een PC, talloze mediaspelers en/of streamers zullen via USB aanzienlijk beter presteren dan een Laptop/PC of MAC?
    daarnaast komen er steed meer volledig geintegreerde apparaten op de markt zoals van Aurender, AVM, T&A etc. waarbij je je helemaal niet druk meer hoeft te maken over digitale interlinks, hooguit de LAAN-kabel en luidspreker snoeren… en ze klinken stuk voor stuk superieur!
    Groet, Pim

Alpha Audio - Haarlem - Netherlands

×