Review Cambridge Audio Azur 851 pre en power

Cambridge Audio kennen we vooral van de degelijke spullen tegen een nette prijs. Maar een referentie voor- en eindversterker combinatie hebben we nog niet echt onder handen genomen. Tot nu. We testen de Azur 851E en 851W. Jazeker: met de befaamde Class XD versterker-technologie. 

Sinds Douglass Self in dienst is getreden bij Cambridge Audio zijn er wat veranderingen doorgevoerd. Een van de meest opmerkelijke zaken is een herontwerp van de versterkers. Iets waar Douglass Self zijn sporen wel heeft verdiend. Wie hem nog niet kent: kijk hier even en wellicht hier voor een zeer interessant boek over versterking. De man weet wat hij doet.

Class XD

De naam Class XD impliceert dat het om een variatie van klasse D gaat. Dat is het zeker niet. Beetje ongelukkige naam dus. Waar gaat het dan wel om?

Zonder teveel in te techniek te duiken, is Class XD een klasse AB-ontwerp, waarbij het crossoverpunt is verlegd naar een veel minder kritisch punt. Een vervelende eigenschap van klasse AB is namelijk crossover-vervorming als de transistor overschakelt van negatief naar posietief en visa versa.

Cambridge – of Douglass Self – heeft daar een oplossing voor gevonden. En het direct gepatenteerd. Door een variabele stroom – getrokken vanuit de output – te zetten op de negatieve kant van de rail, verlegt Cambridge de crossoververvorming naar een onhoorbaar deel. Cambridge noemt deze ‘injectie-unit’ de “Displacer”.

Dat klinkt verdacht veel als een zwaar gebiaste klasse B-versterker, en dat is het ook voor een deel. Het punt bij een klasse AB-versterker waarbij er boven een bepaald vermogen geschakeld wordt, is dat Class XD dat dus variabel houdt. Er is daardoor geen overduidelijke overgang van klasse A naar klasse B, omdat het systeem ook vervorming drukt als deze in klasse-B opereert.

Cambridge geeft het aan met:  Id = Iq (1 – Vout/Vrail). De ‘bias’-stroom is het hoogst als het voltage richting het nulpunt gaat en is het minst als spanning richting de rail-spanning gaat.

U zult begrijpen dat de 851W behoorlijk warm wordt als deze niets doet, omdat dan de ruststroom het hoogst is. Net als bij klasse A dus. Genoeg ventilatie is wel aan te raden.

Meer weten? Hier staat de whitepaper.

Einde techniek

Zo… even terug naar de apparaten. Want wat hebben we voor onze neus staan? Allereest de Cambridge 851E. Een analoge voortrap met zeven ingangen, verdeeld over single ended en gebalanceerd. Er zit een soort van tooncontrole op, maar wij hebben direct op de knop: Direct gedrukt. Een goede bron heeft dat niet nodig.

Achterop zijn dus zowel gebalanceerde als single-ended aansluitingen. Drie keer balanced en vier keer single ended. De gebalanceerde zijn duaal: er is ook een setje single ended beschikbaar. Verder is er nog een setje rec-in en rec-out.

Voor wie domotica gebruikt of een set wil in- en uitschakelen met één druk op de knop: er is een control bus, trigger en ir-ingang.

Dan de 851w. Dit power-house levert 200 watt in 8 Ohm en 350 watt in 4 Ohm. Hij is in bridged-mono of bi-amping mono-modus te zetten. Dan levert de 851W 500 watt.

De setup

Het is dus een interessante benadering die Cambridge erop nahoudt met Class XD. En de afwerking en mogelijkheden zijn prima in orde. Maar hoe zit het nu met de prestaties van dit duo. De prijzen van de componenten liggen immers op ?1799 en ?2199. Dus even grofweg: een setje van ?4000 wat we even neer zetten. (klik hier voor alle prijzen)

We sluiten de Cambridge Audio 851E en 851W aan op een setje Bowers & Wilkins CM6S2 en een BlueSound Vault. We pakken voor het gemak ook nog even de NAD M51 uit het rek zetten die tussen de Vault en de Cambridge 851E in. Kabels komen van Art Speak en AudioQuest.

Heerlijk

Potverdikkeme wat klinkt dit goed zeg. De Cambridge heeft ballen, klinkt bijzonder soepel, open en met overtuigend veel detail en precisie. De combinatie met de Bowers is ook ronduit goed. En dat laat zien dat de 851W veel controle heeft. Want de CM6S2 is geen gemakkelijke speaker om écht strak te laten spelen.

We hebben bijzonder veel genres voorbij laten komen: folk, house, rock – onder meer de heerlijke nieuwe Nothing but Thieves – en de nodige pop. Wat opvalt is de helderheid, openheid en lichtvoetigheid waarmee het systeem speelt. Er is een bijzondere ‘vloei’ in de weergave. Iets wat veelal bij duurdere systemen pas komt.

We hebben het idee dat dit met name te danken is aan de eindversterker, want we hebben de voortrap ook op een set actieve luidsprekers gehad – Arteluthe – en daar was de combinatie niet ‘je van het’. Niet slecht en tonaal kloppend, maar we misten daar wat diepte in de beeldvorming. Niet in deze setup overigens. Dus wellicht is het gewoonweg een ongelukkige combinatie geweest.

Als we meer en meer spelen – en die neiging hebben we al vrij snel met deze set – komen we er steeds meer achter dat Cambridge een bijzonder setje in de markt heeft gezet. Als we even gaan graven in het geheugen kunnen we niet zo 1-2-3 een systeem verzinnen wat beter speelt in deze klasse. Sterker nog: de 851W speelt beter dan de Rotel-set die we onlangs hebben getest. Dit is gewoon veel muzikaler en uitnodigender dan het Rotel-duo. En het is nog minder prijzig ook.